Enis Aydın

Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu’nun (ICIJ) The Washington Post, Süddeutsche Zeitung, BBC, El Pais, Le Monde gibi medya kuruluşlarıyla ortak incelediği yaklaşık 3 terabaytlık 12 milyon belgede dünyadan birçok ünlü ismin vergi cennetlerinde kurdurduğu off-shore firmalar açıklanıyor. Tüm dünyada eş zamanlı olarak yayımlanan Pandora Belgeleri’nde Türkiye’den şimdilik Beştepe Külliyesinin müteahhidi Rönesans Holding çıktı. Rönesans Holding'ten konuya ilişkin yapılan yazılı açıklamada "Mevzuata aykırı herhangi bir fon transferi yapılmamıştır" denildi.

Gideli henüz bir yıl olmadı. Fakat Trump 2022 ara seçimlerinde kendi vali adaylarını sahaya sürüyor ve sekteye uğrattığı düzeni 2024'te bu sefer yıkmaya geliyor. Hem de her koldan. Yunus Emre Erdölen, Serbest TV'de yayınlanan Bordo Pasaport programında anlattı...

Şampiyonlar Ligi’nde gruplara kalması bile mucize sayılan bir takım, bu hafta Real Madrid’i kendi evi Bernabeu’da yendi. Şimdi tüm dünya onların hikâyesini konuşuyor. Moldova’nın “yaşayan SSCB” diye anılan Transdinyester özerk eyaletindeki Tiraspol şehrinde eski KGB mensuplarının kurduğu Sheriff takımının formasında Amerikanvari bir logo, arkasında da “Rusya’nın yumuşak gücü” olarak anılan şaibeli bir şirket var.

Joe Biden’ın Temmuz ayında Ankara Büyükelçiliği için aday gösterdiği Jeff Flake, dün Senato’da düzenlenen oturumda Dış İlişkiler Başkanı Bob Menendez’in Ermeni Soykırımını tanıyor musunuz ve gelecek 24 Nisan’da da tanıyacak mısınız?” sorularına “Evet” cevabı verdi. Türk Dışişleri ise Twitter’da “Agreman”, yani “Büyükelçi atamayı veto hakkı”nı hatırlatan bir paylaşım yaptı

Yahoo News’in özel haberine göre CIA, 2017'de WikiLeaks'in kurucusu Assange’ı zorla alıkoyma, zehirleme, öldürme; ayrıca Rusya’ya kaçmasını engellemek için Rus uçağının tekerini vurma, ajanlarıyla Londra sokaklarında çatışma gibi bir dizi plan yaptı. Assange’ın kaldığı Londra Ekvador Elçiliği’ne hizmet veren İspanyol güvenlik şirketinin CIA’e çalıştığı ve bilgi sızdırdığı da ortaya çıktı.

Almanya Federal seçimleri bugün (26 Eylül) yapılıyor. Koalisyon hükümeti kurulacağına her zamanki gibi kesin gözüyle bakılıyor. Altı koalisyon ihtimalinden her birinin özel bir ismi var: Trafik ışıkları, Jamaika, Kenya, Mickey Mouse, Kivi, ve R2G. Anketlerde en çok kırmızı (SPD), sarı (Hür Demokratlar), yeşile (Yeşiller) yani trafik ışıklarına şans veriliyor.

Merkel 16 sene aradan sonra şansölyelikten ayrılıyor. Peki hayatlarının büyük bir bölümünde onu tvlerde gazetelerde görerek büyüyen gençler şimdi ne hissediyor? Julius Maximilian Üniversitesi’nde Siyaset Bilimi okuyan Charlotte Jost, Philip Gauger, Felix Thalmann ve Julius Thuleweit Merkel’li yılları ve genç jenerasyonun Pazar günkü federal seçimlerde neyi oylayacağını Serbest TV'de tartıştı.

2022 Nisan’ında düzenlenecek Fransa Cumhurbaşkanlığı seçimleri için adaylar kendini göstermeye başladı. Macron’un yeniden aday olması bekleniyor. Fazla kadın yönetici atamaktan ceza yiyen Paris Belediye Başkanı Anne Hidalgo, Muhammed ve Kevin isimlerini yasaklamayı vaat eden popüler popülist TV yorumcusu ve bestseller yazarı Zemmour, Marine Le Pen ve merkez sağın iki önemli adayı Bertrand ve Pécresse öne çıkması beklenen adaylar arasında.

Donald Trump’ın bir 11 Eylül programında övgülerde bulunduğu, kamuoyunda Moon tarikatı olarak bilinen Birlik Kilisesi’nin mesiyanik lideri Rahip Moon’a, yıllardır çeşitli suçlamalar yöneltiliyor. Trump’ın bu konuşması Mesih Moon’un Pensilvanya’da silah kuşanarak verdiği ateşli vaazlarla bilinen Trump destekçisi oğlu Sean Moon’un 6 Ocak’taki kongre baskınında dahli olduğuna dair işaretlerin arttığı bir zamanda geldi.

Tek kadınlarda Amerika Açık Tenis turnuvası adeta bir peri masalına şahitlik ediyor. 22 yıl aradan sonra 20 yaşın altında iki gencin karşılaşacağı finalde bir tarafta 1 numaralı Naomi Osaka’yı ve eski şampiyonları bir bir yenen 19 yaşındaki Kanadalı Leyla Fernandez, diğer tarafta son Wimbledon’ı nefes alamadığı için yarıda bırakan, bu turnuvada yer alabilmek için eleme maçları oynayan 18 yaşındaki Emma Raducanu. Final bugün.

Afganistan’daki gelişmeler komplo teorisi ve boş analiz sektörünü de canlandırdı. Mart ayında ”en kötü Ortadoğu yorumlarını” derlemek için Twitter hesabı açan ve çok sayıda takipçiye ulaşan bir genç öğrenci, şimdi de Afganistan ve Taliban analizleriyle başa çıkmaya çalışıyor. Serbestiyet bölgeye dair en berbat ve eğlenceli yorumları derledi ve anonim hesap yöneticisiyle konuştu.

Türkiye K-pop’un yayılmasını hükümet eliyle sınırlamaya hazırlanırken benzer bir haber de Çin’den geldi. Hükümetin kontrolündeki mikroblog sitesi Weibo, BTS üyesine şaşaalı bir doğum günü hediyesi hazırlayan BTS ARMY gruplarını ve birkaç büyük Blackpink ve EXO hayran sayfasını süreli olarak kapattı. Çin RTÜK’ü devlet televizyonunda yayımladığı bildiride “yasadışı, ahlaksız davranışlar”la “hayran kaosu”na son verileceğini duyurdu.

Geçtiğimiz hafta Milliyet’te yer alan bir özel haberde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının, Z kuşağını kasıp kavuran K-pop (Kore popu) içeriklerinin sosyal medyada yayılmadan kaldırılması için harekete geçtiği bilgisi yer aldı. Bakanlığın önlemleri arasında siber suçlarla mücadele birimiyle koordinasyon, sokaklarda mobil ekipler ve ihbar hattı bulunuyor.

Yılbaşında vaka ve ölüm sayılarında Avrupa’da başı çeken Portekiz’de bugün günlük vaka sayısı 500’ün, ölüm saysı ise 10’un altına düşmüş durumda. İki hafta sonra tam açılma yürürlüğe girecek. Dünyanın parmakla gösterdiği bu “mutlu istisna”nın altında yatanlar: Vatandaşlarını suçlamak yerine başkahraman ilan eden başbakan, muhalefet ile koronavirüs ateşkesi yapan hükümet ve gönüllü kapanan Katolik kiliseler.

Hükümete açık siyasi destek vermeye zorladığı kuvvet komutanları ve Savunma Bakanı’yla tarihi kriz yaşayan Devlet Başkanı Bolsonaro, kabinede ve komuta kademesinde büyük çaplı değişiklikler yaptı. Muhalefet Bolsonaro’yu “askerleri arkasına alarak darbeye kalkışmakla” suçluyor. Görev başı yapan yeni savunma bakanı, kanlı 64 darbesinin yıldönümünü kutlarken darbe imasında bulundu.

16 Şubat'ta Katalonya’da sığındığı Lleida Üniversitesi'nden polis baskını ile cezaevine götürülen İspanyol rap şarkıcısı Pablo Hasel için başlayan protestolar ikinci haftasında Avrupa’ya yayıldı. Hasel şiddeti açıkça öven bir kişi; Savcı Kiraz'ın katilleri için de şarkı yazmıştı. Serbestiyet, monarşi ve polis karşıtı söylemlerinden hüküm giyen sanatçıya destek için toplanan İspanyollarla konuştu.

Geçtiğimiz yaz Beyrut’taki liman patlamasıyla sarsılan Lübnan’da bir mahkeme, yürüttüğü soruşturmada başbakan ve eski bakanları sorumlu tutan savcıyı ilginç bir gerekçeyle görevden aldı: Beyrut’taki evinin patlamadan zarar görmesi. Karar için İnsan Hakları İzleme Örgütü “hakaret gibi” dedi.

Bülent Nomer, Ölü Ozanlar Derneği’ndeki öğretmen Bay Keating’i kıskandıracak bir olgunluk ve iddiasızlıkla hayata dair mütevazı öğütler veren, kavgaya girmeyen, kendi halinde bir insandı. Şimdi ise sadece kendine has bir sınav metodu uyguladığı için linç ediliyor ve istifaya zorlanıyor.

Dün (24 Ocak) Portekiz’de yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminde kazananı herkes önceden bildi; De Souza (yüzde 60). Fakat asıl sürpriz, Batı’da aşırı sağın yükselişinde epeydir bir istisna teşkil eden Portekiz’de, açık şovenist bir futbol yorumcusunun (Andre Ventura) yüzde 12 oy alması oldu.

Salgının başında Amerikan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nin “gerekli değil” diye açıklamasından sonra uzman doktorlar bile konuşamazken, maske kullanımı için verdiği mücadelede ve öncesinde birçok konuda yaptığı erken uyarılarla dünya kamuoyunun dikkatini çeken Tüfekçi, bu sefer de Biden’ı favori gösteren anket modellemelerini kaleme aldı.

Guardian The Observer’da yayımlanan bir analize göre, 3 Kasım seçimlerine yedi gün kala tüm ülke çapı anketlerde Başkan’a fark atan Demokrat aday Joe Biden, kritik eyaletlerde de Trump’ın kaleleri banliyö kadınlarını, yaşlıları, beyaz Protestanları ve beyaz Katolikleri çalmış durumda.

Gelecek Partisi’nin Adalar ilçe başkanı Arsen Hubeseryan ile Ermeni toplumunu ve temsilini, Karabağ savaşını, Ada siyasetini ve Adanın her sene türeyen böceklerini ve daha birçok meseleyi konuştuk. Serbestiyet'e konuşan diğer çiçeği burnunda siyasetçiler gibi, Hubeseryan'ın da siyasete atılmasına 31 Mart yerel seçimleri vesile olmuş. Deva Partisi il başkanı gibi o da internet üzerinden başvuruda bulunmuş.

Cuma akşam saatlerinde Fransız medyasında yayımlanan haberlere göre, Paris’e 40 dakika uzaklıkta bulunan Conflans-Saint-Honorine’de bir tarih öğretmeni derste Hz. Muhammed karikatürlerinin ifade özgürlüğü kapsamında görülmesi gerektiğini söyledi. Ardından saldırıya uğradı ve başı kesilerek öldürüldü, olay ülkede şok etkisi yarattı.

Kıbrıs'ta seçimlere saatler kala tartışmalar büyüyor. Türkiye’den ‘seçim rüşveti’ mahiyetinde para transferleri yapıldığı konuşuldu, Maraş bölgesinin harabe görüntüleri Dünya basınında geniş yer buldu. Cumhurbaşkanı adayı Erhürman olan biteni şöyle yorumladı: "Eşi benzeri görülmemiş bir seçime gidiliyor."

MEB’in geliştirdiği Eğitim Bilişim Ağı (EBA) daha ilk haftadan çöktü. Eğitim-İş sendikası başkanı Orhan Yıldırım’ın paylaştığı veriler, başka bir ihtimalin olmadığını gösteriyor: “18 milyon öğrenci ve 1 milyon öğretmenin her gün girmek durumunda olduğu bir sistemi 1 milyon ile sınırlandırırsanız, kilitleneceğini, çalışmaz hale geleceğini görmek için okulların açılmasını beklemeye gerek kalmaz.”

Bu hafta Onur Ünlü’yleyiz. Pandemi sürecinde herkes zor günler geçiriyor. Sanat camiasının da bu süreçten nasip aldığını biliyorduk ama Onur Ünlü'nün bu sitesini görene kadar durumun ciddiyetini kavrayamadığımı anladım.

15 Ağustos’ta Kurucu İstanbul İl Başkanı olarak açıklanan Mehmet Gürol Ayan, DEVA Partisi’nde aktif görev almak için başvuran 100 bin kişiden sadece biri. Dünyada ve Türkiye’de önde gelen müzelerin ve galerilerin aydınlatma projelerini yapan başarılı bir işadamı. Kariyerini bir kenara bırakıp Türkiye’de siyaset yapmaya karar verdi. Peki bunu neden yaptı?

Fransa Cumhurbaşkanı’nın çıkıştığı Le Figaro muhabirine devlet düzeyinde sadece Türkiye destek verdi. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun Macron’u ‘basın özgürlüğü’ adına kınadı ve Malbrunot’ya sahip çıktı. Merak ettik, acaba Altun, Malbrunot’nun Türkiye’yle ilgili haberlerini bilseydi, ya da Malbrunot bunları bir Türk gazeteci olarak yazsaydı, Fahrettin Altun onu ‘basın özgürlüğü’ adına yine savunur muydu?

Muhafazakâr camianın ‘Doktor Abla’sı Ayşe Hümeyra Ökten, Cumhuriyet tarihinin ilk başörtülü doktoruydu. Türkiye Diyanet Vakfı’nın ansiklopedisinde bile “Celal Hoca” lakabıyla yer alan Celaleddin Ökten’in kızı olan Ayşe Hümeyra Ökten 96 yaşında, olmayı ve ölmeyi en çok istediği Medine’de vefat etti. Ökten’den geriye arşivlik hatıralar kaldı.

Ayasofya’nın camiye çevrilmesinden sonra Ayasofya’daki Bizans eserlerinin sergilenmesi için Kültür Bakanlığı’na devredilen Sultanahmet’teki Tapu Kadastro binası içindeki 500 yıllık tapu ve harita arşiviyle birlikte alelacele tahliye edildi. "Türk Haritacılığının hafızası” olan binadaki tarihi evrak, Ataşehir’deki Tapu müdürlüğüne nakledildi ama burada nasıl korunacağı hala bir muamma. Binadan geriye Tapudan defter çıkartmadığı için padişahın idam ettirdiği Server Dede’nin türbesi kaldı.