Yalım Eralp

“Birçok ülkeyle ilişkilerimizi bozduk. Mısır'a hakaretler ettik. Birleşik Arap Emirlikleri'ni 2015 kalkışmasına katkıda bulunmakla suçladık. Üstelik İsrail'le ilişki kurunca bu ülke, kınadık; bölgede İsrail'le ilk ilişkiyi kuranın biz olduğumuzu unutarak. İsrail’e Allah'ın her günü adeta hakaretler yağdırdık. ‘Terör devleti’ dedik.” Şimdi bunları düzeltmeye çalışıyoruz.

“O sırada Dışişlerinde NATO Genel Müdürü idim. Meslek hayatımı tehlikeye atarak Ukrayna’nın nükleer silahlardan arındırılmasının yanlış olacağını, bu ülkenin NATO ile Rusya arasında tampon olduğunu, nükleer Ukrayna’nın Rusya’ya denge oluşturacağını söyledim, dinletemedim. Nükleer silahları olan Ukrayna’yı Rusya böyle hırpalayabilir miydi? Rusya Kırım’ı ilhak edebilir miydi?

“Türkiye’nin NATO içerisinde nasıl bir tutum takındığı belli değil. Ekonomik, siyasi ve askeri büyük sıkıntılara maruz kalabiliriz. Bu bakımdan bu meselenin diplomatik yoldan halledilmesini isteyecek ülkelerin başında Türkiye geliyor.”

“Kazakistan’da Rusya’nın müdahalesiyle işler şimdilik yatışmış görünüyor. Tabii Kazakistan’daki olaylar otokratik diğer Orta Asya ülkelerini de endişelendirdi. Rusya böylece Orta Asya’da en önemli unsur olduğunu ortaya koydu. Çünkü Çin’le rekabet halinde.”

“Suudi Arabistan ile gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesi olayından sonra ilişkilerimiz iyice bozulmuştu. Bu tür ziyaretler mali sıkışıklık sırasında yapılırsa ister istemez dünyada ve Türkiye’nin önemli bir kısmında Türkiye’nin para dilenmeye gideceği imajı oluşacaktır.”

“Ermenistan ile görüşmelerin Moskova’da yapılacak olması beni biraz şaşırttı. Ben olsam bunun İsviçre gibi tarafsız bir ülkede olmasını tercih ederdim…”, “Şam’daki Noel kutlaması: İç harp devam eden bir ülkede, böyle bir Noel kutlaması şaşırtıcı…”, “Rusya Federasyonu’nda bir kanun kabul edildi. Bu kanuna göre cumhurbaşkanı sıfatını sadece Rusya Federasyonu cumhurbaşkanı kullanabilecek. Bu neden oldu?”

Serbest TV’de yayımlanan Yalım Eralp ile Dünya Dönüyor’da bu hafta: “Türkiye, oldukça sıkışık durumda. Komşularının yanı sıra BAE, Mısır ve İsrail ile arasını düzeltmeye çalışıyor. Onlar tabii ağırdan alıyorlar bu süreçleri, Türkiye’nin içinde bulunduğu sıkışık durumu bildiklerinden dolayı. Diplomaside bir kural vardır: Eğer siz güçlüyken anlaşma yaparsanız bu daha yararlıdır; zayıfken yaparsanız, ki Türkiye bugün o durumda, yapacağınız anlaşma o kadar parlak olmaz.”

Serbest TV’de yayımlanan Yalım Eralp ile Dünya Dönüyor programının bu haftaki bölümünde; “Böyle bir ekonomik durumda Türkiye’nin ciddi bir dış politika yürütme ihtimali yok”, “Türkiye son dönemde, uluslararası toplantılar dışında sadece Orta Asya ve Körfez ülkelerine ziyaret gerçekleştirebiliyor”, “Ben Rusya ile Amerika’nın Ukrayna’da vekalet savaşına gireceklerini düşünmüyorum.”

Serbest TV’de yayımlanan Yalım Eralp ile Dünya Dönüyor programının bu haftaki bölümünde: “Türki devletlerin birlikte fotoğraf vermesi Rusya’yı açıkça rahatsız ediyor”, “BAE ile arayı biz bozmuştuk, şimdi de biz düzeltmeye çalışıyoruz. Çünkü onlarda para var”, “Erdoğan ile Akar, ABD’nin Yunanistan’a asker ve mühimmat sevkiyatı yapması konusunda farklı düşünüyor.”

Yalım Eralp ile Dünya Dönüyor’da bu hafta: “Bulgaristan seçimlerinde Türkiye taraf tutar gibi davrandı. Pürüzlü konuların olduğu ülkeler listesine Bulgaristan’ı da eklemiş olduk…”, “Demokrasi zirvesine çağrılmamak Türkiye’nin imajını daha da zedeler. Bunu bütün yatırımcılar, siyasetçiler görecektir…”, Suriye’ye müdahale bizi mali açıdan büyük yük altına sokmuş durumda. Diğer bir açıdan, Suriye’de Türk askerleri bulunuyor. Türkiye orada adeta bataklığa saplanmış vaziyette.”

Serbest TV’de yayımlanan Yalım Eralp ile Dünya Dönüyor programının bu haftaki bölümünde: “Çin ile ABD arasındaki gerginliğin biraz yumuşatılması her iki tarafın da lehine”, “Küstürdüğümüz komşularımızla ilişkilerimizi düzeltmeye çalışıyoruz. Yani ‘muhteşem yalnızlığın’ o kadar da muhteşem olmadığını anlamış olmalıyız“, “ABD’ye stratejik müttefikimiz dedikten sonra başka bir NATO üyesi ülkenin bölgesine asker yığmasından endişe duymamızı pek izah edilebilir bulmuyorum.”

Serbest TV’de haftalık olarak yayımlanan Yalım Eralp ile Dünya Dönüyor programında bu hafta: “Hükümetin tezkeredeki yabancı askerlere dair açıklaması ikna edici değil”, “Türkiye’nin en önemli sorunu, komşuları ile olan ilişkilerini bizzat bozan ülke olması”, “Yunanistan’da konuşlanan ABD güçleri Türkiye’nin Yunanistan’a karşı caydırıcılık vasfını zayıflatıyor”, “Türkiye, Rusya ile Amerika arasında sıkışmış gibi gözüküyor.”

“Türkiye artık F-35 alamayacağını anlamış vaziyette. Mevcut filosundaki F-16’ları güçlendirmek istiyor”, “Her halükârda Sayın Erdoğan’ın Glasgow’da Türkiye’yi temsil etmesi iyi olurdu”, “Gönül isterdi ki Osman Kavala’yı kendi hukuk yollarımızdan serbest bırakabilseydik”, “Suriye’de Rusya ile de bir yol ayrımına gidilebilir endişesi var bende.”

Serbest TV’de yayınlanan Yalım Eralp ile Dünya Dönüyor programının bu haftaki bölümünde Osman Kavala’ya özgürlük talep eden bildiriye imza attığı için Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘istenmeyen adam ilan etmek’ ile tehdit ettiği büyükelçiler krizi ve sonrasında yaşananlar var.

İlk defa bir NATO ülkesi bu kadar çok sefiri istenmeyen şahıs ilan ediyor. Bu dünya genelinde pek görülmüş bir şey değil diplomaside. Hadi bir sefiri ‘Persona Non Grata’ ilan edersiniz ama on büyükelçiyi birden istenmeyen şahıs ilan etmek; ben böyle bir şey hiç hatırlamıyorum diplomasi tarihinde. NATO ülkeleri arasında hiç hatırlamıyorum.

Serbest TV’de yayımlanan Yalım Eralp ile Dünya Dönüyor programının bu haftaki bölümünde: “Büyükelçilere gösterilen reaksiyon çok fazla ve gereksiz”, “ABD ile ilişkiler zora girdi ve bunun içinden çıkmak da çok zor”, “Mısır adeta kendini ağırdan satıyor, Türkiye’ye tükürdüğünü yalatmaya çalışıyor”, “Avrupa Birliği, Polonya’ya müeyyide uygulayacak gibi gözüküyor”, “Hindistan’ın Covid uygulaması zincirleme etki yaratabilir.”

Serbest TV’de yayımlanan Yalım Eralp ile Dünya Dönüyor programının bu haftaki bölümünde: “Biden istese dahi Kongre’den F-16 kararını geçirmesi zor”, “Türkiye Afganistan’da tutunmaya çalışıyor”, “Akdeniz’de tek çözüm bölge ülkeleri ile deniz paylaşımını sağlamak”, “Çavuşoğlu’nun Suriye açıklamaları yeni bir harekât izlenimi veriyor.”

Yeni bir Türkiye’ye girmesi yasaklananlar listesi hazırlanmış. İddiaya göre KKTC’de cumhurbaşkanlığı yapan Mustafa Akıncı da listeye girmiş. Şaşırmam. Eski Cumhurbaşkanları Mehmet Ali Talat ve Mustafa Akıncı seçilmeden önce Lefkoşa Büyükelçiliğimize giremezlerdi! Eskiden daha yaygındı. Çünkü bugün bu tür listeler yapılsa dünyanın büyük kısmını listeye sokmak gerekir. Anlaşılan gücümüz Kıbrıslı Türklere yetiyor.

Emekli büyükelçi Yalım Eralp ile “Dünya Dönüyor” da bu hafta; Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın BM ziyareti, ABD Başkanı Biden’ın iki büyük sıkıntısı, Fransa’nın AUKUS Paktı’na haklı tepkisi, Çin’deki Evergrade’in iflasının küresel etkileri, Almanya ve Rusya’daki seçimler var.

Emekli büyükelçi Yalım Eralp, Serbest TV’de Dünya Dönüyor programında haftanın dış gündemini değerlendiriyor: Sevimsiz bir dünyadayız. Evet, teknolojik gelişmeler çok ilerde, özellikle tıpta ama o teknolojik gelişmelere insanoğlu ayak uyduramıyor. Sebebi de dünyanın adil olmaması, iklim değişikliği, etnik çatışmalar, insan hakları ihlalleri. Tüm bunlar dünyamızı çok sevimsiz bir hale getirdi.

Amerikalılar akıllanmadı. Vietnam'dan çıkış gibi oldu Afganistan'dan çıkışları… Bir ülkeye girmek için askerler bir strateji oluşturur. Çok salak değillerse strateji başarılı olur. Esas mesele çıkış stratejisidir. Kolay değildir. Bu olaylar herkese ders; bize de... Her yere dalmamak gerek.

Emekli Büyükelçi Yalım Eralp, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın KKTC ziyaretini, Ada’da yaptığı açıklamaların etkilerini, BM ve AB’nin olası tutumlarını ve Rusya – Çin bloğunun sessizliğini Serbestiyet’e değerlendirdi.

ABD’nin Ankara’ya göndermeyi planladığı Sefir adayı kariyer diplomat değildir. Eski politikacılar kariyer diplomatlara oranla daha dobra konuşurlar. Sefir olan eski politikacılar genelde kendi Başkan ve Bakanına kariyer diplomattan daha kolay ulaşırlar.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Bakü ziyaretinde Azerbaycan lideri Aliyev ile birlikte imzaladığı Şuşa Deklarasyonu ne anlama geliyor? Aynı ziyarette gündeme gelen Kafkaslar’da altılı bir platform kurulması teklifine Rusya başta olmak üzere diğer Kafkas ülkelerinin tepkisi ne olur? Emekli Büyükelçi Yalım Eralp, Serbest TV ve SerbestPod’da değerlendirdi.