Yunus Emre Erdölen
‘Marksist’ Prenses’in vurgunu: Filler tepinirken ezilen Angola’nın 47 yıllık hikayesi
47 senedir bağımsız bir ülke olan Angola’da halk geçen çarşamba 5. kez devlet başkanlarını seçmek için sandığa gitti. Ana muhalefet partisi tarihinin en yüksek oyuna ulaşsa da seçimleri 47 senedir olduğu gibi yine iktidar partisi kazandı. 500 bin kişinin öldüğü bir iç savaş yaşayan, elmas ve petrol kaynakları dünün Marksist gerillaları, bugünün paragöz elitleri tarafından sömürülen Angola’nın hikayesi, otoriter bir zihniyetin bir ülkeyi nasıl uçuruma sürükleyebileceğini, verimli bir vahada bile halkına nasıl susuzluk yaşatabileceğini gözler önüne seriyor.
Tarihi ama sakin bir zafer: Kolombiya’nın ilk solcu devlet başkanı eski M-19 militanı Gustavo Petro
Eski M-19 militanı Gustavo Petro, 7 Ağustos’ta yemin ederek Kolombiya’nın ilk solcu devlet başkanı oldu. Gustavo Petro’nun hikayesi sadece işkence gören, hapis yatan, hukuksuz bir şekilde görevden alınıp yerine kayyım atanan bir belediye başkanının devlet başkanlığı makamına ulaşmasından ibaret değil. Petro’nun hikayesi aynı zamanda çatışma yerine barışı; zafer naralarıyla intikam almak yerine zaferi farklı kesimlerle büyütmeyi; uzlaşıyı ve iş birliğini seçen, bu uğurda öldürülen, yok sayılan, tehdit edilen Kolombiyalıların da yıllardır süren mücadelesinin hikayesi.
ANALİZ | “Cumhuriyetçi Parti” out, “Trump’ın Partisi” in
16 Ağustos Wyoming önseçimleriyle bir kez daha Cumhuriyetçi Parti’nin artık “Trump’ın Partisi” olduğu somutlanmış oldu. 6 Ocak Kongre baskını sonrasında düzenlenen azil oylamasında Trump’ın görevden alınması için oy kullanan 10 Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi üyesinden 4’ü önseçimi kaybetti, 4’ü emekliye ayrıldı, sadece 2’si ön seçimde Trump’çı rakiplerini yenmeyi başardı. Cumhuriyetçi Parti artık Trump muhaliflerinin rahatça siyaset yapabilecekleri bir parti değil.
ÖZEL HABER | Abdullah Gül: “Taliban, İslam’a ve Müslümanlara en büyük zararı aslında farkında olmadan kendisi vermektedir”
ABD’nin Afganistan’dan çekilmesinin ve Taliban’ın Afganistan’da iktidarı ele geçirmesinin üzerinden 1 yıl geçti. 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Taliban’ın 1 yıllık iktidar bilançosunu Serbestiyet için değerlendirdi: “Kız çocuklarının eğitimine yönelik çıkardığı engeller Afgan toplumu içerisinde huzursuzluk yaratmaktadır ve sürdürülemez bir hal almıştır. Bununla birlikte, bu tutum, Afgan halkına yardım etmek isteyen ülkelerin elini kolunu da bağlamaktadır.”
Başkan babalar ve çocukları: En etkin muhalefet mutfak masası mı?
Viktor Orban, Donald Trump ve Jair Bolsonaro. Otokrat eğilimli, dediğim dedikçi üç güçlü popülist lider. Üçünün de çocuklarıyla ilişkileri birbirinden farklı. Bazı çocuklar babalarının hatalarını gözlerine sokma cesareti gösterirken, bazıları sessiz kalmayı tercih edip inzivaya çekiliyor. Bazıları içinse babaları kadar mükemmel ve hatasız kimse yok, başkan babaya karşı sarf edilen her eleştiri ihanet.
SIKI TAKİP | İsrail yanlısı lobi kuruluşu AİPAC, Filistin destekçisi Yahudi ABD Kongre üyesi Andy Levin’in yenilmesi için 4 milyon dolar harcadı
Amerika-İsrail ilişkilerinin iyi, ABD Kongresi’nde İsrail’e desteğin güçlü olması için faaliyet gösteren lobi kuruluşu AİPAC, iki devletli çözümü ve Filistinlilerin insan haklarını savunan ABD...
SIKI TAKİP | Demokratlar, ‘yenmesi kolay olur’ diye Trump’ın azli yönünde oy kullanan Cumhuriyetçiyi değil, Trump’çı Cumhuriyetçiyi destekledi
2020 Kongre baskınından sonra Donald Trump’ın azledilmesi lehine oy kullanan 10 Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi üyesinden biri olan Michigan Temsilciler Meclisi üyesi Peter Meijer, Cumhuriyetçi...
Türkiye’nin platonik aşkı: İtalya’nın radikal sağcı başbakan adayı Giorgia Meloni
25 Eylül’de düzenlenecek erken seçimlerde anketlere göre favori parti %23 oyla radikal sağcı İtalya’nın Kardeşleri partisi. Partinin genel başkanı ise İtalya’nın ilk kadın başbakanı seçilme ihtimali oldukça yüksek olan Giorgia Meloni. Meloni, konuşmaları Türkiye’de de paylaşılan, milyonlarca kişi tarafından izlenen alışılmadık bir siyasetçi. Fakat kendisi Türkiye’de her ne kadar sevilse de Giorgia Meloni Türkiye’yi pek sevmiyor.
BEŞ SORUDA | İstanbul’da imzalanan tahıl koridoru mutabakatı
Dün (22 Temmuz) İstanbul’da BM, Türkiye, Rusya ve Ukrayna, tahıl sevkiyatının kolaylaştırılmasını öngören bir mutabakata imza attı. Fakat Ukrayna, mutabakatın üzerinden 24 saat geçmeden Rusya’nın tahıl sevkiyatının yapıldığı Odessa limanını bombaladığını açıkladı.
ABD Ordusunda satanist yapılanma davası: Amaç, ABD-Türkiye savaşı
Türkiye’deki bir askeri üsse tayini çıkan Amerikalı paraşütçü Ethan Melzer, Türkiye’deki gizli Amerikan birliğine saldırı düzenlenmesi için hassas askeri istihbaratı Telegram üzerinden El-Kaide militanıyla paylaşma suçu nedeniyle tutuklu olarak yargılanıyor. 41 yıl hapsi istenen Melzer satanist bir Neo-Nazi, IŞİD sempatizanı. Amacı Türkiye ve ABD’nin de yer aldığı bir dünya savaşı çıkarmak, böylece Batı medeniyetinin sonunu getirmek.
ANALİZ | Donald Trump, sanık koltuğuna oturacak mı?
ABD Başkanı Joe Biden’a bağlı Adalet Bakanlığı önümüzdeki günlerde hem hukuki hem siyasi bir karar vermek zorunda kalacak. 6 Ocak Kongre Baskını Komitesi’nin bulgularına göre Donald Trump, Bakanlığın Kongre Baskını soruşturmasına dahil edilecek mi? Yani ortalama bir Cumhuriyetçi seçmenin anlayacağı şekilde: “Biden seçimlere iki sene kala olası rakibini sanık koltuğuna oturtacak mı?”
ARKA PLAN | İtalya Başbakanı Mario Draghi neden yine istifa kararı aldı?
İtalya Başbakanı Mario Draghi bugün (21 Temmuz) istifa kararı aldı ve istifası İtalya Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella tarafından onaylandı. Draghi, 13 Temmuz’da da istifa etmiş fakat istifasının Cumhurbaşkanı tarafından onaylanmaması üzerine görevde kalmaya devam etmişti. Mario Draghi’nin istifa sebebi koalisyon hükümetindeki ekonomik anlaşmazlıklar ve Ukrayna politikası.
ANALİZ | Nereden nereye… ABD Başkanı Joe Biden, seçim döneminde “parya devleti” dediği Suudi Arabistan’da
ABD Başkanı Joe Biden, bugün (15 Temmuz) Suudi Arabistan’a resmi bir ziyaret gerçekleştiriyor. Biden ziyaret kapsamında, Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile görüşecek. Biden’in Suudi Arabistan ziyareti ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile görüşecek olması akıllara seçim kampanyası sırasında Suudi Arabistan’ı hedef alan sert sözlerini ve seçim vaatlerini getirdi. Cemal Kaşıkçı’nın nişanlısı Hatice Cengiz, ziyarete tepkisini “Hayal kırıklığına uğradım” sözleriyle dile getirdi.
Bir gün Birleşik Krallık’ta bir Hintli, bir Kürt, bir Nijeryalı, bir Pakistanlı…
Boris Johnson’ın istifasının ardından Muhafazakar Parti milletvekilleri ve üyeleri yeni parti liderlerini ve başbakanlarını seçiyor. Yarışı kimin kazandığı 5 Eylül’de belli olacak. Genel başkanlık yarışı kadınların ve azınlıkların ön plana çıktığı oldukça renkli bir seçim olarak şimdiden tarihe geçti bile.
ÖZEL HABER | Türkiye ve ABD, Rus işgali nedeniyle hasar gören Harkov’un yeniden inşası için birlikte çalışacak
Rus işgali nedeniyle ciddi hasar gören Ukrayna’nın doğusundaki Harkov kentinin Belediye Başkanı Ihor Terekhov, Türkiye ve ABD’nin ortaklaşa bir şekilde Harkov’un yeniden inşası için Ukraynalı yetkililere yardım edeceklerini açıkladı.
‘Dünyanın en cool diktatörü’: Yeni siyaset, eski zihniyet
El Salvador Başkanı Nayib Bukele, Bitcoin meraklısı, Türkiye ziyaretinde Cem Yılmaz’ın GORA filmine atıf yapacak kadar sosyal medyayı aktif kullanan genç bir siyasetçi. Bukele aynı zamanda kendi tanımıyla “dünyanın en cool diktatörü”, askerle meclisi basan, muhaliflere baskı kuran bir otokrat. Bukele’nin girişimcilikten başkanlığa uzanan hikayesi, demokrat bir zihniyetin yokluğunda genç olmanın, yazılım öğrenmenin, mizahın “yeni siyaset” için yetersiz kalacağını gözler önüne seriyor. Çünkü bu kozmetik “yeni siyaset” sadece eski yozlaşmış siyaseti meşrulaştırmaya ve “cool” kılmaya yarıyor.
ARKA PLAN | Boris Johnson neden istifa etti?
Birleşik Krallık Başbakanı Boris Johnson, 56 Muhafazakâr Parti milletvekilinin bakanlık ve hükümet görevinden istifa etmesi üzerine yaşanan hükümet krizi karşısında koltuğunu koruyamadı. Boris Johnson, bugün (7 Temmuz) yaptığı açıklamada parti liderliği görevinden istifa ettiğini, yeni lider seçilene dek başbakanlık görevinde kalacağını açıkladı. Boris Johnson’ın istifasının ve yaşanan hükümet krizinin sebebi ise geçen hafta ortaya çıkan bir taciz skandalı.
İptal edilemeyen Fransız siyasetçi Rachel Keke: Temizlikçilikten Meclise
Radikal solcu Melenchon’un NUPES ittifakı adayı solcu sendikacı Rachel Keke, 2022 Fransız seçimlerinde eski spor bakanı rakibini yenerek ülkenin ilk siyah kadın temizlik işçisi milletvekili seçildi. Tarihi zaferinin ardından eski sosyal medya mesajları incelenen Keke’nin 5 sene önce radikal sağcı Le Pen destekçisi, Esad sempatizanı ve homofobik bir geçmişe sahip olduğu ortaya çıktı. Rachel Keke, eski mesajları nedeniyle özür dilemedi ve kişisel bir dönüşüm yaşadığını anlattı. Keke’nin temizlik işçiliğinden meclise uzanan hikayesi aynı zamanda iptal kültürünün pek de anlamayacağı türden bir ideolojik dönüşümün de özeti.
İsveç ’73 terörist’i iade edecek mi?
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsveç’in “73 teröristin iadesine ilişkin söz verdiğini” açıkladı. İsveçli yetkililer ise iade kararlarının İsveç yasalarına ve uluslararası hukuka uygun olarak işleme alınacağını söylüyor. Türkiye’deki genel kanının aksine, iadeler konusunda İsveç hükümeti nihai merci değil, son karar İsveç Yüksek Mahkemesi’nin.
BEŞ SORUDA | İsveç’teki suçluların iadesi yasası nasıl işliyor
İsveç, Türkiye’nin iade taleplerini nasıl karşılayacak? İade süreçlerinde İsveç mahkemeleri nasıl bir rol oynuyor? Türkiye kimlerin iadesini talep edebilir? İsveç en son Türkiye’nin hangi iade talebini kabul etti? İsveçli siyasetçilerin iade taleplerine tepkisi ne? Yunus Emre Erdölen, 5 Soruda İsveç’teki suçluların iadesi yasasının detaylarını özetledi.
ÖZEL HABER | NATO mutabakatı İsveç Dışişleri Bakanı Ann Linde’yi koltuğundan edebilir
İsveç gazetesi Göteborgs-Posten, Yeşiller Partisi ve bağımsız Kürt milletvekili Amineh Kakabaveh’in mutabakata yönelik tepkilerine yer verdiği haberinde, sosyal demokrat hükümete güven oylamasında destek veren Yeşillerin ve Kakabaveh’in Dışişleri Bakanı Ann Linde’ye karşı güvensizlik oylaması talep etme olasılığının olduğunu ileri sürdü. Başbakan Andersson Linde’ye sahip çıktı: “Meclisteki partilerin yüzde 80’i NATO üyeliğini destekliyor. İsveç halkına NATO üyelik müzakerelerini yürüten bir bakan hakkındaki güvensizlik oylamasını anlatmak pek kolay olmayacaktır.”
ÖZEL HABER | İsveç Solu, Türkiye’yle imzalanan mutabakata tepkili: NATO üyeliği için Kürtleri sattık
Dün (28 Haziran) imzalanan üçlü mutabakat ile Türkiye, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine davet edilmesine koyduğu vetoyu kaldırdı. İsveç ve Finlandiya ise PKK ile mücadele etme, Türkiye’nin iade talepleri için iş birliği yapma, silah ambargosu uygulamama yükümlülüklerini teyit etti. İmzalanan mutabakata en sert tepki İsveç solundan geldi. Sosyal medya aracılığıyla paylaşılan mesajlarda, İsveç’in Türkiye’ye boyun eğdiği ve NATO üyeliği için Kürtleri sattığı belirtildi.
Dünyadaki seçimlerden dersler: Politikasız ittifakların kısa ömrü
ABD, İsrail, Bulgaristan ve Macaristan’da düzenlenen seçimler ve kısa süren koalisyon hükümetleri temel yönetim konuları, ortak kabine dağılımı, hükümet politikaları konusundaki uzlaşmayı seçim sonrasına ertelemenin kötü sonuçlarını gözler önüne seriyor. Altılı masa dünyadaki seçimlerden bir ders çıkaracaksa, bu ders başarının sırrının, öfkeyi temel alan kısa vadeli, politikasız ittifaklarda değil, seçim sonrasında ve sırasında yaşanabilecek krizleri uzlaşı ile çözebilecek, somut politika önerilerine odaklanan, “Nasıl bir Türkiye?” sorusuna detaylı yanıtları olan uzun soluklu ittifaklarda olduğudur.
BEŞ SORUDA | ABD Yüksek Mahkemesi’nin Kürtaj Yasağı Kararı
24 Haziran 2022 tarihinde ABD Yüksek Mahkemesi, Dobbs v. Jackson kararıyla kürtaj hakkının federal düzeyde korunan anayasal bir hak olmadığına ve eyaletlerin kürtaj işlemlerini yasaklayabileceğine hükmetti. Yüksek Mahkeme bu kararıyla 1973’ten beri uygulanan Roe v. Wade içtihadından dönmüş oldu. Roe v. Wade içtihadına göre kürtaj federal düzeyde korunan anayasal bir hak olarak kabul ediliyordu. Yunus Emre Erdölen, 5 soruda Yüksek Mahkeme’nin Kürtaj Yasağı kararını inceledi.
“Terörist” dedenin torunu California’da belediye başkanlığı için yarışacak
Yönetmenliğini Steven Spielberg’in yaptığı Münih filmi, 1972 Münih Olimpiyatları sırasında Filistinli Kara Eylül örgütünün kaldıkları apartmanı basıp rehin aldıktan sonra çatşmada öldürdükleri 11 İsrailli sporcunun MOSSAD tarafından alınan intikamını anlatır. Filmde Kara Eylül baskınının organizatörü olduğu iddiasıyla eşiyle birlikte öldürülenlerden biri de Yaser Arafat’ın yakınlarından El Fetih yöneticilerinden Muhammed Yusuf al-Najjar’dı. Najjar daha sonra San Diego’ya yerleşti ve burada Hispanik bir kadınla evlendi. İlk oğullarına Arafat’ın kod adı olan Ammar adını verdi. ABD’de üniversite okuyan ve annesi gibi Katolik olan Ammar Campa-Najjar Demokrat Parti’den siyasete atıldı, önceki denemelerinde rakipleri geçmişini ona karşı kullandı ama nihayet ön seçimleri kazandı ve önümüzdeki kasım California eyaletine bağlı Chula Vista kentinin belediye başkanlığı için yarışacak
BEŞ SORUDA | Birleşik Krallık-Ruanda sığınmacı anlaşması: AİHM nasıl engelledi? Gönderilen mültecilerin yolu Türkiye’den nasıl geçti?
Birleşik Krallık’ın anlaşma imzaladığı Ruanda’ya 30 sığınmacıyı göndermesine AİHM “dur” dedi. Peki, Ruanda ve Birleşik Krallık arasındaki sığınmacı anlaşmasının içeriğinde neler var? Kimler Ruanda’ya gönderiliyor, kim bu anlaşmaya karşı çıkıyor, ulusal ve uluslararası mahkemeler anlaşmanın uygulanmasını nasıl engelledi? Birleşik Krallık hükümeti nasıl bir tepki verdi? AİHM’in kararıyla Ruanda’ya gönderilirken uçaktan indirilen Iraklı ve İranlı iki sığınmacının yolu Türkiye’den nasıl geçti?
“Bir gün Donald Trump gidecek, fakat utancınız baki kalacak.”
Wyoming eyaletininin Temsilciler Meclisi üyesi Cumhuriyetçi Liz Cheney, 6 Ocak Kongre baskınını araştıran Kongre Komitesi’nin ilk halka açık oturumunda hala Donald Trump’ı lider olarak benimseyen Cumhuriyetçi partiye mensup arkadaşlarının vicdanına bu sözlerle hitap etti. Oğul Bush’un yardımcısı Dick Cheney’in kızı olan Liz Cheney, seçimlerden sonra Biden’ı kutlayıp, Trump’ın azledilmesi için oy verince partisinde hain durumuna düştü. Anketlere göre Cheney, Ağustos 2022’deki önseçimleri Trumpçı rakibi Hageman’a karşı kaybedecek gibi duruyor, fakat Cheney siyasi ikbali uğruna doğru bildiğini savunmaktan vazgeçmiyor.
“Muhalefet dış politikada iktidarın arkasında vagon gibi dizilmemeli”
Adalar’da gazetecilerin sorularını yanıtlayan Babacan’a göre altılı masa Cumhurbaşkanı adayının açıklanmasıyla fonksiyonunu yitirecek bir mekanizma değil. Seçim döneminde altılı masa Zoom, Whatsapp gibi uygulamalar üzerinden hızlı bir şekilde karar alıp istişarede bulunabilir. Suriye operasyonuna dikkat çeken Babacan, muhalefetin konu dış politika olunca hükümetin arkasında vagon gibi dizilmemesi gerektiğini, “Şehitler tepesi boş kalmayacak” gibi söylemlerle ekonomik sorunların gündeme gelmesinin engellenmesinin muhtemel olduğunu söyledi.
Kuzey İrlanda seçimleri: Orta yol mümkün mü?
Geçen Pazar günü düzenlenen Kuzey İrlanda seçimlerinde iki tarihi seçim zaferi yaşandı. Kuzey İrlanda tarihinde ilk kez Birleşik Krallık’tan ayrılmak isteyen Cumhuriyetçilerin partisi Sinn Fein seçimlerde birinci oldu… Ve: Katolik-Protestan, Birlikçi-Cumhuriyetçi ayrımını reddeden üçüncü yolcu merkez-liberal parti The Allience, tarihindeki en yüksek oyu alarak %13.5 sınırına ulaştı. Birlikçiler ve Cumhuriyetçiler arasındaki sorunlar nedeniyle hükümetin kurulamama ihtimali yüksek.
Filipinler’de baba mirası seçim zaferi: Marcos’ların dönüşü
Filipinler on yıllar boyunca ‘diktatörlük’ denince akla gelen ilk ülkelerden biri, Ferdinand Marcos da ‘diktatör’ denince akla gelen ilk isimlerden biri oldu. Fakat anlaşılıyor ki artık çoğu Filipinli için Marcos dönemi geride kaldı: Bugün (9 Mayıs) yapılan genel seçimler sonucunda, bir zamanların şımarık diktatör çocuğu BongBong Marcos, en yakın rakibine en az 15 milyonluk bir fark atarak Filipinler’in yeni başkanı seçildi. Marcos’un seçimde ittifak yaptığı başkan yardımcısı adayı ise Filipinler’in astığı astık kestiği kestik mevcut başkanı Rodrigo Dutarte’nin kızı Sara Dutarte’ydi.