Onur Erkan

Çin’in Henan eyaletinde bir süredir bankaların önünde süren protesto gösterilerini bastırmak için banka şubelerinin önüne tankların çıkartıldığı iddiası sosyal medyada yayıldı. İddianın kaynağı bir ana caddede birçok tankın bulunduğunu gösteren bir videoydu. Aralarında Çin dışında yaşayan rejim muhaliflerinin de bulunduğu birçok Çinli, görüntülerin Henan’da değil Rizhao’da çekildiğini ve bu kentte tankların daha önce de tatbikat, eğitim gibi nedenlerle meydanlara çıkartıldığını belirtti.

Mahir Çayan ve arkadaşlarının İsrail Başkonsolosu Efraim Elrom’u öldürme eylemlerini eleştirdiği paylaşımı sonrası sol kimlikli sosyal medya kullanıcılarının saldırısına uğrayan Ufuk Uras sosyal medyayı terk ettiğini açıkladı. ÖDP eski Genel Başkanı Ufuk Uras’la, paylaşımının bir kez daha alevlendirdiği Türkiye’deki sosyalist hareketin geçmişiyle yüzleşmesi tartışmaları üzerine konuştuk: “Kontrgerillanın Deniz’lere, Mahir’lere kabul edilemez eylemlerini eleştirip aynı zamanda ‘nerede hata yapıldı’, ‘süreç, nasıl sol siyasetin tamamen tasfiye edilmesiyle sonuçlandı’ sorgulamalarını yapmak için 50 yıl yeterli bir zaman değil mi sorusunu sordum kendime. (…) 50 yıl sonra hâlâ bu yüzleşmeyi yapamamamız, şiddet güzellemesiyle bir türlü bağımızı kesmemekten kaynaklanıyor.”

Sosyal medya paylaşımları, Nazmi Arıkan ve şoförünü öldürdüğü iddiasıyla tutuklanan Tokatspor Başkanı Ufuk Akçekaya’nın, Erdoğan’ın dünürü Orhan Uzuner’in öncülüğünde kurulan Kardeş Kal Türkiye Platformu’nun kurucularından olduğunu ortaya koyuyor. Drone ve telsiz kullanımı eğitimleri düzenleyen Platform’un “15 Temmuz benzeri bir kalkışmaya karşı meydanlarda toplanmak ve bunun için iletişim halinde kalmak amacıyla” kurulduğu açıklanmıştı.

15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü kapsamında Ankara Kızılay Meydanı’nda düzenlenen konser ve etkinliği gerekçe gösteren Ankara Emniyet Müdürlüğü ekipleri, bazı Afrikalıların Kızılay Meydanı’na girmesini engelledi. Polisler, 19:00’da başlayan etkinlikten saatler önce meydanı kullanmak isteyen Afrikalılara “No giriş. Bugün yabancı uyrukluları almıyoruz. Ara sokakları kullanın” diyerek izin vermedi.

MHP Kayseri milletvekili Baki Ersoy, üç ay önce “Zamlar bu milletin belini büküyor” sözlerinden dolayı Disiplin Kurulu’na verilince MHP’den istifa etmişti. Ersoy, Bahçeli tarafından yeniden MHP’ye davet edilince “onur ve gurur duyarak yuvaya döneceğini” açıkladı. O günlerde Ersoy’a destek için MHP’den istifa eden Kayseri Kocasinan Belediye Meclis üyesi Sedat Kılınç, yayına çıkmak için gittiği yerel bir kanalda ülkücüler tarafından saldırıya uğramış ve kaçırılmıştı. Serbestiyet'e konuşan Kılınç: “Kendisine yapılanın doğru olmadığını düşündüğüm için istifa ettim. Devamında kendisi de istifa etti sonra da partisine geri döndü. Kendisine siyasi hayatında başarılar diliyorum. Ben bağımsız belediye meclis üyeliğine devam edeceğim."

Pazartesi akşamı (11 Temmuz) 122 Suriyeli sığınmacının Öncüpınar sınır kapısından Türkiye’nin kontrolünde bulunan Azez’e sınır dışı edildiği ortaya çıktı. Azez’den yayın yapan yerel medyaya konuşan sığınmacılar, gönüllü geri dönüş belgelerini imzalamayı reddettiklerini, bunun üzerine yetkililerin kendileri yerine belgeleri imzaladıklarını öne sürdü. Sınır dışı edilenlerden bir kısmının kaçak yollardan Yunanistan’a geçmek isterken yakalandığı söyleniyor.

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Halkın Kurtuluş Partisi’nin suç duyurusunu “aynı konuda İstanbul’da da bir soruşturma var” diyerek yetkisizlik kararı verip birleştirilmek üzere İstanbul’a yolladı. Suç duyurusunda Sedat Peker’in iki iddiası vardı: Kutlu Adalı cinayeti ve eski başbakan Binali Yıldırım’ın oğlu Erkam Yıldırım’ın yeni bir kokain rotası oluşturduğu iddiası… Savcılık, suç duyurusu sahiplerine dosyalarının hangi dosyayla birleştirildiğini söylemediği için ortada belirsiz bir durum var. Ankara’da başlatılan soruşturmanın suç duyurusunu yapan Halkın Kurtuluş Partisi Genel Sekreter Yardımcısı Av. Tacettin Çolak, Serbestiyet’e konuştu.

İçişleri Bakanı Soylu, metroda bir kişinin ırkçı sözlü saldırısına uğrayan Senegalli aileyi evlerinde ziyaret ederek “Biz Müslümanız. Bizde yabancı düşmanlığı olmaz” demişti. Ankara Kızılay’da sıklıkla polis baskınına uğrayan Saab Cafe’nin sahibi Etiyopya asıllı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı Mesaret Karakaya bakan Soylu’ya seslendi: “Bir tane sarhoşun yaptığı kötülük elbette kabul edilemez, ama rütbelilerin bir seneye yakındır bize yaptıklarını bütün yetkililer bildikleri halde neden kimse hiçbir şey yapamıyor acaba?”

Eskişehir’de Nadir Toprak Elementi (NTE) bulunduğu haberini bugün (12 Temmuz) manşetten duyuran Sabah, rezervin bulunmasında başarının eski bakan Berat Albayrak’ta olduğunu öne sürdü. Sabah’ın manşeti, geçen hafta Albayrak’ın yeniden ekonomi yönetimine getirileceği iddialarını izliyor. Erdoğan’ın son dönem konuşmalarında, Albayrak’ın Maliye döneminden değil de Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı döneminden övgüyle söz etmesi dikkat çekiyor.

Erol Evcil’in tutuklandığı Demir Yumruk ve Sarallar operasyonlarında onlarca ilde 500'e yakın kişi gözaltına alındı. Her iki büyük operasyonun da başladığı 28 Haziran’dan bir gün sonra gazetecilere konuşan İçişleri Bakanı Süleyman Soylu “Demir Yumruk” operasyonu için “Bir buçuk yıldır ilmek ilmek dokunan bir operasyondu” demişti. Soylu, “Sarallar suç örgütüne yönelik operasyonuyla ilgili ise özel bir açıklama yapmadı. AK Parti ve MHP çevrelerinden de şu ana kadar bu iki operasyonla ilgili bir açıklama gelmedi. Sessizlik akıllara devletin içinde ve çevresinde bir güç mücadelesi mi var sorusunu getiriyor. Gazeteci Tolga Şardan, Sarallar soruşturmasının başlamasında Soylu-Albayrak kavgasının etkili olduğu, Emniyet’teki bir kaynağının “olmaması gereken bir operasyon” tanımını yaptığını aktardı. Şardan, “Sarallar” suç örgütünün firari lideri İlyas Saral için “yurtdışından sosyal paylaşımlar yapan yeni bir isim olarak karşımıza çıkarsa şaşırmalı mıyız” diye sordu.

Somali Cumhurbaşkanı Şeyh Mahmud, SETA’da yaptığı konuşmada Türkiye’de yaşayan Somalililerin problemlerine değindi, “Geçtiğimiz akşam Türkiye’de yaşayan Somali toplumundan Türkiye’den daha fazlasını talep ettiklerini duydum. İçinde bulunduğumuz durum düşünüldüğü zaman bunu hak ediyorlar” dedi. Somali medyasındaki haberlere göre konuk Cumhurbaşkanı önceki gün Ankara’da Somalililerle bir araya geldi; Cumhurbaşkanı’na Ankara’da Somalililere ait kafe ve restoranlara yapılan polis baskınlar nedeniyle birçok Somalilinin işletmesini kapattığı anlatıldı.

Somali Cumhurbaşkanı Şeyh Mahmud’un Türkiye ziyaretinin Erdoğan’ın davetiyle ve 3-5 Temmuz tarihleri arasında gerçekleşeceği açıklanmıştı. Üzerinde “Türkiye Cumhuriyeti” yazan bir uçakla indiği Esenboğa’da Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer tarafından karşılanan Cumhurbaşkanı Şeyh Mahmud, mevkidaşı Erdoğan’la 6 Temmuz’da görüşebildi. Somalili muhalifler, bakan düzeyinde karşılanması ve ziyaret tarihi olarak açıklanan üç gün boyunca Erdoğan tarafından kabul edilmemesi nedeniyle sosyal medyada Şeyh Mahmud’u hedef alan paylaşımlar yaptılar: “Davet edilmediğin bir başkente mi gittin”, “Cumhurbaşkanı değil rastgele bir yetkili karşıladı”, “Ziyaretin son günü ve Türkiye Cumhurbaşkanı’yla görüşemedi, eve dönmeli.”

Sarallar soruşturmasında ifadeye çağırılan eski Beşiktaşlı futbolcu Sinan Engin’in 2004’te de Çakıcı’nın yurtdışına kaçması için vize almasını sağladığı ortaya çıkmıştı. Çakıcı ve yakınlarının, Engin’in Beşiktaş’ın genel menajerliğini yaptığı dönemde “futbolcu izleme ekibi” (scout) olarak Beşiktaş Kulübü antetli belgelerle vize aldıkları tespit edilmişti. Engin, Çakıcı ve yakınlarıyla telefon görüşmelerinde vize için gereken belgeleri “krampon” ve “forma” diye kodlamıştı.

Sosyal medyada milliyetçi hesaplar LC Waikiki’nin internet sitesinden, üzerinde Arapça “Oyun zamanı geldi” yazan Mickey Mouse resimli bebek tişörtü sattığını söyleyerek şirkete boykot çağrısı yaptı. Tepkiler üzerine LC Waikiki, yurtdışı için üretilen ürünün sistemsel bir hata nedeniyle Türkiye’de satışa çıkartıldığını ve durumun fark edilmesi üzerine ürünün satıştan kaldırıldığını duyurdu. Firmanın açıklamasının ardından bu sefer de Türkiye ve LC Waikiki’nin faaliyet gösterdiği Arap ülkelerinden sosyal medya kullanıcıları ırkçılığa taviz vermekle suçladığı markaya boykot çağrıları yapmaya başladı.

Merkez Bankası, bankalara gönderdiği yazıda 22 Temmuz 2022’den itibaren TÜFE endeksli kıymetlerin iskonto oranının yüzde 30’dan yüzde 50’ye çıkartılmasına ve swap işlemleri için uygulanan teminat blokajının minimum yüzde 50’sinin DİBS sepetinden oluşmasına karar verdiğini açıkladı. Peki bu ne anlama geliyor? Gelecek Partisi Ekonomi Politikaları Başkanı Kerim Rota’dan tefsir istedik: “MB, ‘benim orada yüzde 14 faizim var. Ben bunu Cumhurbaşkanı istediği için mecburen tutuyorum ama buradan para vermek istemiyorum. Bu yüzden de bu parayı size vermemek için kapı arkası yöntemlerle elimden geleni yapıyorum’ diyor. (…) Bir hafta sonra bir ticari kredi müşterisi bankadan yüzde 70’le kredi alabileceğini görecek, 70’i görünce ‘Cumhurbaşkanı faiz düşürmüştü, bankalar faiz yükseltiyor’ denecek. Günah keçisi bankalar olacak.”

Eski AK Parti milletvekili ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Keçiören’deki eski ev sahibi Faruk Koca’nın yeniden başkanlığa seçildiği Ankaragücü kongresinde salondan erken ayrılan AK Parti Ankara İl Başkanı Hakan Han Özcan sosyal medyadan, kogrede AK Partiye ve AK Partili milletvekillerine nezaketsiz bir tutum takınıldığını öne sürdü. Özcan’ın paylaşımlarının ardından gazeteci Zihni Çakır, Faruk Koca’nın 2019 yerel seçimleri öncesi Mansur Yavaş için seçim toplantıları düzenlediğini öne sürdü. Serbestiyet’e konuşan Koca “Benim Yavaş’a toplantı düzenlediğim iddiası doğruysa AK Parti’den de Ankaragücü Başkanlığı’ndan da istifa ederim” dedi.

Üçlü mutabakatın ardından Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’nın yayımladığı “Türkiye istediğini aldı” başlıklı metindeki vurgularla iktidar basınının manşetlerindeki benzerlikler dikkat çekti. En fazla ‘esinlenilen’ bölüm, mutabakat metninde FETÖ, PYD ve YPG’nin terör örgütü olarak tanımlandığı iddiası oldu. Yeni Şafak: “İlk kez bir uluslararası anlaşmada PYD, YPG ve FETÖ terör örgütü olarak yer aldı”, Türkiye: “FETÖ ve PYD terör örgütü olarak tescillendi.” İletişim Başkanlığı bu hükmü, mutabakattaki “Finlandiya ve İsveç, PYD/YPG ve Türkiye’de FETÖ olarak tanımlanan örgüte destek sağlamayacaklardır” cümlesinden türetmişti.

Kılıçdaroğlu ve İmamoğlu’nun katılımıyla ve İBB’nin ev sahipliğinde düzenlenen sempozyum nedeniyle Türk Ocakları Genel Merkezi tarafından yönetiminin görevden alınacağı açıklanan Türk Ocakları İstanbul Şubesi’nin başkanı Cezmi Bayram Serbestiyet’e konuştu: “Bu sempozyumunun birincisini 2018’de CHP’li Kartal Belediyesi ile yaptık. Açılışında da Kemal Kılıçdaroğlu bulundu. O yüzden konuyu pek oraya bağlayamıyorum. Ama esas itibariyle meseleyi de anlayabilmiş değilim. Burada ‘Günün siyasi şartları’ diye bir vurgu var. O sebeple olabilir ama bilemem.”

Türk Ocakları Genel Merkezi, Kaftancıoğlu’nu kast ederek “Devlete ‘seri katil’ diyenlerin Türk Ocakları toplantılarında boy göstermesi kabul edilemez” ifadesinin yer aldığı açıklama sonrasında İstanbul Şube yönetiminin görevden alındığını duyurdu. Bugünkü grup toplantısında sempozyumda CHP’lilerin bulunmasından duyduğu rahatsızlığı dile getiren MHP lideri Bahçeli: “Davet ede ede Kılıçdaroğlu mu davet edilmiştir. Sözüm Türk Ocakları’nın 3-5 yöneticisinedir. Bu gaflete nasıl kapıldınız. Marks’ın görüşlerinin kamuoyuna yansımasını içinize nasıl sindirdiniz?”

Av. Cem Kaya Karatün: “Belediyeden cenaze arabası alamadığımız için kiraladığımız bir ambulansla bir cuma günü büyük dayımızı İsmailağa Camisi’ne götürdük. O camide hoparlör bile kullanılmıyor. Cemaatin yüzde sekseni sakallı, sarıklı, cüppeli insanlardan oluşuyor. CHP milletvekilliği yapan dayım ‘Cem inşallah buradan dayak yemeden çıkarız’ dedi. Mahmut Hoca’ya, ‘Bu cenaze Alman Mezarlığına, Hıristiyan olan eşinin yanına gömülecek. Bir mahzuru var mı’ dedim. ‘İnsanlara ne oluyor ki? Her yer Allah’ın toprağı, her yer insanlar için ayrılmış. Müsaade ederseniz cenaze namazını ben kıldırayım’ dedi.”

İzmir Harmandalı Geri Gönderilme Merkezi’nde gözetim altında tutulanlardan sayısı belli olmayan bir grup, otobüslerle bilinmeyen bir yere gönderilmişti. Uygulamanın tersine avukatlara ve yakınlara bir açıklama yapılmadı. Merkezin önünde bekleyen Av. Gülden Sönmez Serbestiyet’e konuştu: “Bir meslektaşımdan duyduğuma göre, içeride otobüstekilerden dışarıya ‘Bizi deport edecekler yardım edin’ diye bağıranlar olmuş. Dışarıda bekleyen bazı ailelere de içerideki yakınlarının deport edileceği söylenmiş." İzmir Valiliği; İzmir'den 226, Ankara'dan 78 Afganistanlının ülkesine sınır dışı edildiğini açıkladı.

Yeşil, kırmızı, sarı renkleri, kullanmayacaksın bunları, dedi… Ben Etiyopyalıyım. Yeşil, kırmızı, sarı renkleri benim memleketimin bayrağındaki renkler. Tabeladaki siyah yerleri gösterdi “bu da El Şebab’ın rengi” dedi. “Ne El Şebab’ı, ben bunu bile bilmiyorum” dedim. El Şebab’ın renkleri, PKK’nın renkleri ben bunları gerçekten hiç bilmiyorum. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’a çağrı yapıyorum. Ondan yardım istiyorum. Bizim bir suçumuz yok. Vatandaşına sahip çıkmasını istiyorum.”

YSK’nın 6 Temmuz’da atamaları tamamlanması gereken il ve ilçe seçim kurulları başkanlarını belirlemek için harekete geçmesi üzerine, seçim kurullarında görev almak istemeyen bazı hakimlerin YSK’ya sağlık raporları sunması iktidara yakın medyada eleştirel haberlere konu oldu. Gelecek Partisi’nden Ayhan Sefer Üstün: “2019’da yerel seçim sürecinde sandık başkanları, seçim kurulu üyeleri sıkıntı yaşadı. Evlere baskınlar yapıldı. İnsanlara bir suç örgütü üyesi gibi muamele edildi.” Saadet Partisi’nden Bülent Kaya: YSK’nın bu konuda verdiği bir karar var ve sunulan sağlık raporları YSK tarafından kabul edilmeyecek. YSK ‘bir hâkim ya da savcı sağlık sebeplerini gösterip kuraya dahil olmak istemiyorsa bu kişinin hakimlik, savcılık yapıp yapamadığına bakılmalı’ diyor. ‘Eğer bu görevleri yapıyorsa seçim kurullarında da görev yapabilir’ diyor.”

Ankara Kızılay’da Somalililer tarafından işletilen ve daha önce polis baskısı nedeniyle tabelasını defalarca değiştiren Saab Cafe’nin yeniden kendi adıyla yaptırdığı tabelasının açılış törenine polisler yine müdahale etti. Açılışa katılan DEVA Partisi İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu polislerin uygulamasına itiraz edince karşısında Çankaya Emniyeti’nde görevli bir emniyet amirini buldu. Yeneroğlu’na parmak sallayan, “lan haddini bil” diyen emniyet amiri; kafenin renkli tabelasında yer alan sarı, kırmızı, yeşil renklerde de terör örgütünün renklerini gördü. Tabelada mekan adının bulunduğu kısmın dışında kalan yerlerin beyaza boyanması şartıyla kalabileceğini söyledi. Yeneroğlu, olayı Serbestiyet’e değerlendirdi: “Bütün dünyanın önünde çok büyük bir ayıpla karşı karşıya kalıyoruz.” Yeneroğlu gece saatlerinde kafe adının yazdığı kısmın da beyaza boyandığını gösteren fotoğrafı, "Yine zorbalık kazandı" diyerek paylaştı.

Gezi Davası’nda 18 yıl hapis cezasına çarptırılan isimlerden Hakan Altınay’ın eşi Hande Yalnızoğlu Altınay: “Hakan toplumun her kesimine konuşabilen bir insan. En çok önemsediği şeylerden biri ‘akranların helalliği’ meselesi. Onun için en son bir dayanışma metni yayımlandı. O metinde ‘bizler Hakan’ı tanırız, kefiliz’ deniyor. Hakan’ın Gezi eylemleriyle ilişkisi gözlem yapmak amaçlı olarak parka bir iki defa gitmek ve bir toplumsal olay olarak Gezi’yi sosyal bilimci kimliğiyle izlemek. Oradaki farklı kesimlerden insanların dayanışma halini, şenlik halini önemsemek. Bunun ötesinde eylemci olarak, 'organizatör' olarak, 'finansör' olarak Gezi ile bir ilişkisi yok."

Salı günü (7 Haziran) Avrupa Parlamentosu genel oturumunda 448 “evet”, 67 “hayır” ve 107 “çekimser” oyla kabul edilen 2022 Türkiye raporu; Türkiye’ye demokrasi, insan...

İbrahim Kahveci: “Yaklaşık 84 milyon insan çalışıp bir güzel 545 bin zengine bu KKM paralarını ödeyeceğiz. Hepimize hayırlı uğurlu olsun. Robin Hood zenginden alıp fakire verdiği için kahraman ilan edilmiş. Kahramanlık o değil ki. Fakirden alıp zengine vereceksin ama fakir de seni çok sevecek, esas kahramanlık bu. AK Parti, fakirden alıp zengine veriyor ama fakirlere de kendini sevdiriyor. Helal olsun, bu çok büyük bir başarı.”

İstanbul Bağcılar’da Suriyeli sığınmacı Şerif Halid El Ahmed ve ev arkadaşlarının yaşadığı bodrum kat penceresinin önüne gelen bir grup, gençlere küfür ve hakaretler etti. Saldırganlardan üçü yarım saat sonra tekrar pencerenin önüne gelerek gençlere küfür etmeye başladı. Saldırganlardan biri silah çekerek, evin önüne çıkan El Ahmed’e iki el ateş etti. Başından vurulan El Ahmed hastaneye kaldırıldı ancak tüm müdahalelere rağmen kurtarılamadı. Emniyet olayla ilgili soruşturma başlattı.

Diyarbakır’da çocukları PKK’da olan ailelerin HDP Diyarbakır İl Başkanlığı önünde devam eden eylemi 1000 günü geride bıraktı. Bugüne kadar oturma eylemine katılan 35 aile evlatlarına kavuştu. O kavuşma anları aralarında devletin resmi ajansı ve televizyonunun da olduğu medyada haber oldu. Ama bütün aileler bu kadar şanslı değildi. Dağtekin, Gürtürk ve Elhaman aileleri aynı medyadan çocuklarının çatışmalarda öldürüldüğünü öğrendi. Bazıları sessizce eylemden ayrıldı, bazıları çocuklarının ölüm haberine inanmıyor ve oturma eylemine katılmaya devam ediyor.

Barcelonalı futbolcu Pique’nin 12 yıldır birlikte olduğu dünyaca ünlü şarkıcı Shakira’yı, takım arkadaşı Gavi’nin annesiyle aldattığı iddiasını uyduran “AS Marca” isimli Türkçe hesabın iddiası önce Türkiye medyasında kendine geniş yer buldu. Ardından İngilizce bir tweetle İspanya’ya ulaştı.