Onur Erkan

Sarallar soruşturmasında ifadeye çağırılan eski Beşiktaşlı futbolcu Sinan Engin’in 2004’te de Çakıcı’nın yurtdışına kaçması için vize almasını sağladığı ortaya çıkmıştı. Çakıcı ve yakınlarının, Engin’in Beşiktaş’ın genel menajerliğini yaptığı dönemde “futbolcu izleme ekibi” (scout) olarak Beşiktaş Kulübü antetli belgelerle vize aldıkları tespit edilmişti. Engin, Çakıcı ve yakınlarıyla telefon görüşmelerinde vize için gereken belgeleri “krampon” ve “forma” diye kodlamıştı.

Sosyal medyada milliyetçi hesaplar LC Waikiki’nin internet sitesinden, üzerinde Arapça “Oyun zamanı geldi” yazan Mickey Mouse resimli bebek tişörtü sattığını söyleyerek şirkete boykot çağrısı yaptı. Tepkiler üzerine LC Waikiki, yurtdışı için üretilen ürünün sistemsel bir hata nedeniyle Türkiye’de satışa çıkartıldığını ve durumun fark edilmesi üzerine ürünün satıştan kaldırıldığını duyurdu. Firmanın açıklamasının ardından bu sefer de Türkiye ve LC Waikiki’nin faaliyet gösterdiği Arap ülkelerinden sosyal medya kullanıcıları ırkçılığa taviz vermekle suçladığı markaya boykot çağrıları yapmaya başladı.

Merkez Bankası, bankalara gönderdiği yazıda 22 Temmuz 2022’den itibaren TÜFE endeksli kıymetlerin iskonto oranının yüzde 30’dan yüzde 50’ye çıkartılmasına ve swap işlemleri için uygulanan teminat blokajının minimum yüzde 50’sinin DİBS sepetinden oluşmasına karar verdiğini açıkladı. Peki bu ne anlama geliyor? Gelecek Partisi Ekonomi Politikaları Başkanı Kerim Rota’dan tefsir istedik: “MB, ‘benim orada yüzde 14 faizim var. Ben bunu Cumhurbaşkanı istediği için mecburen tutuyorum ama buradan para vermek istemiyorum. Bu yüzden de bu parayı size vermemek için kapı arkası yöntemlerle elimden geleni yapıyorum’ diyor. (…) Bir hafta sonra bir ticari kredi müşterisi bankadan yüzde 70’le kredi alabileceğini görecek, 70’i görünce ‘Cumhurbaşkanı faiz düşürmüştü, bankalar faiz yükseltiyor’ denecek. Günah keçisi bankalar olacak.”

Eski AK Parti milletvekili ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Keçiören’deki eski ev sahibi Faruk Koca’nın yeniden başkanlığa seçildiği Ankaragücü kongresinde salondan erken ayrılan AK Parti Ankara İl Başkanı Hakan Han Özcan sosyal medyadan, kogrede AK Partiye ve AK Partili milletvekillerine nezaketsiz bir tutum takınıldığını öne sürdü. Özcan’ın paylaşımlarının ardından gazeteci Zihni Çakır, Faruk Koca’nın 2019 yerel seçimleri öncesi Mansur Yavaş için seçim toplantıları düzenlediğini öne sürdü. Serbestiyet’e konuşan Koca “Benim Yavaş’a toplantı düzenlediğim iddiası doğruysa AK Parti’den de Ankaragücü Başkanlığı’ndan da istifa ederim” dedi.

Üçlü mutabakatın ardından Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’nın yayımladığı “Türkiye istediğini aldı” başlıklı metindeki vurgularla iktidar basınının manşetlerindeki benzerlikler dikkat çekti. En fazla ‘esinlenilen’ bölüm, mutabakat metninde FETÖ, PYD ve YPG’nin terör örgütü olarak tanımlandığı iddiası oldu. Yeni Şafak: “İlk kez bir uluslararası anlaşmada PYD, YPG ve FETÖ terör örgütü olarak yer aldı”, Türkiye: “FETÖ ve PYD terör örgütü olarak tescillendi.” İletişim Başkanlığı bu hükmü, mutabakattaki “Finlandiya ve İsveç, PYD/YPG ve Türkiye’de FETÖ olarak tanımlanan örgüte destek sağlamayacaklardır” cümlesinden türetmişti.

Kılıçdaroğlu ve İmamoğlu’nun katılımıyla ve İBB’nin ev sahipliğinde düzenlenen sempozyum nedeniyle Türk Ocakları Genel Merkezi tarafından yönetiminin görevden alınacağı açıklanan Türk Ocakları İstanbul Şubesi’nin başkanı Cezmi Bayram Serbestiyet’e konuştu: “Bu sempozyumunun birincisini 2018’de CHP’li Kartal Belediyesi ile yaptık. Açılışında da Kemal Kılıçdaroğlu bulundu. O yüzden konuyu pek oraya bağlayamıyorum. Ama esas itibariyle meseleyi de anlayabilmiş değilim. Burada ‘Günün siyasi şartları’ diye bir vurgu var. O sebeple olabilir ama bilemem.”

Türk Ocakları Genel Merkezi, Kaftancıoğlu’nu kast ederek “Devlete ‘seri katil’ diyenlerin Türk Ocakları toplantılarında boy göstermesi kabul edilemez” ifadesinin yer aldığı açıklama sonrasında İstanbul Şube yönetiminin görevden alındığını duyurdu. Bugünkü grup toplantısında sempozyumda CHP’lilerin bulunmasından duyduğu rahatsızlığı dile getiren MHP lideri Bahçeli: “Davet ede ede Kılıçdaroğlu mu davet edilmiştir. Sözüm Türk Ocakları’nın 3-5 yöneticisinedir. Bu gaflete nasıl kapıldınız. Marks’ın görüşlerinin kamuoyuna yansımasını içinize nasıl sindirdiniz?”

Av. Cem Kaya Karatün: “Belediyeden cenaze arabası alamadığımız için kiraladığımız bir ambulansla bir cuma günü büyük dayımızı İsmailağa Camisi’ne götürdük. O camide hoparlör bile kullanılmıyor. Cemaatin yüzde sekseni sakallı, sarıklı, cüppeli insanlardan oluşuyor. CHP milletvekilliği yapan dayım ‘Cem inşallah buradan dayak yemeden çıkarız’ dedi. Mahmut Hoca’ya, ‘Bu cenaze Alman Mezarlığına, Hıristiyan olan eşinin yanına gömülecek. Bir mahzuru var mı’ dedim. ‘İnsanlara ne oluyor ki? Her yer Allah’ın toprağı, her yer insanlar için ayrılmış. Müsaade ederseniz cenaze namazını ben kıldırayım’ dedi.”

İzmir Harmandalı Geri Gönderilme Merkezi’nde gözetim altında tutulanlardan sayısı belli olmayan bir grup, otobüslerle bilinmeyen bir yere gönderilmişti. Uygulamanın tersine avukatlara ve yakınlara bir açıklama yapılmadı. Merkezin önünde bekleyen Av. Gülden Sönmez Serbestiyet’e konuştu: “Bir meslektaşımdan duyduğuma göre, içeride otobüstekilerden dışarıya ‘Bizi deport edecekler yardım edin’ diye bağıranlar olmuş. Dışarıda bekleyen bazı ailelere de içerideki yakınlarının deport edileceği söylenmiş." İzmir Valiliği; İzmir'den 226, Ankara'dan 78 Afganistanlının ülkesine sınır dışı edildiğini açıkladı.

Yeşil, kırmızı, sarı renkleri, kullanmayacaksın bunları, dedi… Ben Etiyopyalıyım. Yeşil, kırmızı, sarı renkleri benim memleketimin bayrağındaki renkler. Tabeladaki siyah yerleri gösterdi “bu da El Şebab’ın rengi” dedi. “Ne El Şebab’ı, ben bunu bile bilmiyorum” dedim. El Şebab’ın renkleri, PKK’nın renkleri ben bunları gerçekten hiç bilmiyorum. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’a çağrı yapıyorum. Ondan yardım istiyorum. Bizim bir suçumuz yok. Vatandaşına sahip çıkmasını istiyorum.”

YSK’nın 6 Temmuz’da atamaları tamamlanması gereken il ve ilçe seçim kurulları başkanlarını belirlemek için harekete geçmesi üzerine, seçim kurullarında görev almak istemeyen bazı hakimlerin YSK’ya sağlık raporları sunması iktidara yakın medyada eleştirel haberlere konu oldu. Gelecek Partisi’nden Ayhan Sefer Üstün: “2019’da yerel seçim sürecinde sandık başkanları, seçim kurulu üyeleri sıkıntı yaşadı. Evlere baskınlar yapıldı. İnsanlara bir suç örgütü üyesi gibi muamele edildi.” Saadet Partisi’nden Bülent Kaya: YSK’nın bu konuda verdiği bir karar var ve sunulan sağlık raporları YSK tarafından kabul edilmeyecek. YSK ‘bir hâkim ya da savcı sağlık sebeplerini gösterip kuraya dahil olmak istemiyorsa bu kişinin hakimlik, savcılık yapıp yapamadığına bakılmalı’ diyor. ‘Eğer bu görevleri yapıyorsa seçim kurullarında da görev yapabilir’ diyor.”

Ankara Kızılay’da Somalililer tarafından işletilen ve daha önce polis baskısı nedeniyle tabelasını defalarca değiştiren Saab Cafe’nin yeniden kendi adıyla yaptırdığı tabelasının açılış törenine polisler yine müdahale etti. Açılışa katılan DEVA Partisi İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu polislerin uygulamasına itiraz edince karşısında Çankaya Emniyeti’nde görevli bir emniyet amirini buldu. Yeneroğlu’na parmak sallayan, “lan haddini bil” diyen emniyet amiri; kafenin renkli tabelasında yer alan sarı, kırmızı, yeşil renklerde de terör örgütünün renklerini gördü. Tabelada mekan adının bulunduğu kısmın dışında kalan yerlerin beyaza boyanması şartıyla kalabileceğini söyledi. Yeneroğlu, olayı Serbestiyet’e değerlendirdi: “Bütün dünyanın önünde çok büyük bir ayıpla karşı karşıya kalıyoruz.” Yeneroğlu gece saatlerinde kafe adının yazdığı kısmın da beyaza boyandığını gösteren fotoğrafı, "Yine zorbalık kazandı" diyerek paylaştı.

Gezi Davası’nda 18 yıl hapis cezasına çarptırılan isimlerden Hakan Altınay’ın eşi Hande Yalnızoğlu Altınay: “Hakan toplumun her kesimine konuşabilen bir insan. En çok önemsediği şeylerden biri ‘akranların helalliği’ meselesi. Onun için en son bir dayanışma metni yayımlandı. O metinde ‘bizler Hakan’ı tanırız, kefiliz’ deniyor. Hakan’ın Gezi eylemleriyle ilişkisi gözlem yapmak amaçlı olarak parka bir iki defa gitmek ve bir toplumsal olay olarak Gezi’yi sosyal bilimci kimliğiyle izlemek. Oradaki farklı kesimlerden insanların dayanışma halini, şenlik halini önemsemek. Bunun ötesinde eylemci olarak, 'organizatör' olarak, 'finansör' olarak Gezi ile bir ilişkisi yok."

Salı günü (7 Haziran) Avrupa Parlamentosu genel oturumunda 448 “evet”, 67 “hayır” ve 107 “çekimser” oyla kabul edilen 2022 Türkiye raporu; Türkiye’ye demokrasi, insan...

İbrahim Kahveci: “Yaklaşık 84 milyon insan çalışıp bir güzel 545 bin zengine bu KKM paralarını ödeyeceğiz. Hepimize hayırlı uğurlu olsun. Robin Hood zenginden alıp fakire verdiği için kahraman ilan edilmiş. Kahramanlık o değil ki. Fakirden alıp zengine vereceksin ama fakir de seni çok sevecek, esas kahramanlık bu. AK Parti, fakirden alıp zengine veriyor ama fakirlere de kendini sevdiriyor. Helal olsun, bu çok büyük bir başarı.”

İstanbul Bağcılar’da Suriyeli sığınmacı Şerif Halid El Ahmed ve ev arkadaşlarının yaşadığı bodrum kat penceresinin önüne gelen bir grup, gençlere küfür ve hakaretler etti. Saldırganlardan üçü yarım saat sonra tekrar pencerenin önüne gelerek gençlere küfür etmeye başladı. Saldırganlardan biri silah çekerek, evin önüne çıkan El Ahmed’e iki el ateş etti. Başından vurulan El Ahmed hastaneye kaldırıldı ancak tüm müdahalelere rağmen kurtarılamadı. Emniyet olayla ilgili soruşturma başlattı.

Diyarbakır’da çocukları PKK’da olan ailelerin HDP Diyarbakır İl Başkanlığı önünde devam eden eylemi 1000 günü geride bıraktı. Bugüne kadar oturma eylemine katılan 35 aile evlatlarına kavuştu. O kavuşma anları aralarında devletin resmi ajansı ve televizyonunun da olduğu medyada haber oldu. Ama bütün aileler bu kadar şanslı değildi. Dağtekin, Gürtürk ve Elhaman aileleri aynı medyadan çocuklarının çatışmalarda öldürüldüğünü öğrendi. Bazıları sessizce eylemden ayrıldı, bazıları çocuklarının ölüm haberine inanmıyor ve oturma eylemine katılmaya devam ediyor.

Barcelonalı futbolcu Pique’nin 12 yıldır birlikte olduğu dünyaca ünlü şarkıcı Shakira’yı, takım arkadaşı Gavi’nin annesiyle aldattığı iddiasını uyduran “AS Marca” isimli Türkçe hesabın iddiası önce Türkiye medyasında kendine geniş yer buldu. Ardından İngilizce bir tweetle İspanya’ya ulaştı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın davetiyle Türkiye’ye gelen Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, Beştepe’de resmî törenle karşılandı. Türkiye’deki iktidar medyası, Nisan ayında önceki Pakistan Başbakanı İmran Khan’ın parlamentoda güvensizlik oyu alması ve Şerif’in başbakanlığıyla son bulan hükümet krizine “Batı ve ABD destekli darbe” demişti. İktidara yakın pek çok isim Şerif’i hedef alıp Khan’ı destekleyen açıklamalar yapmış, AK Parti destekçisi sosyal medya hesapları “darbeye direniş” kampanyaları düzenlemişti.

Bebek sahilinde bir kadınla cinsel ilişkiye giren Özgür K.’nın sonradan Türkiye vatandaşlığı almış bir Pakistanlı olduğu iddiasının yegâne dayanağı, kullanıcı adı “Ozgur K.” olan ve Pakistanlı bir kişi tarafından kullanıldığı anlaşılan bir Twitter hesabı… Özgür K.’nın gözaltına alındığı sıralarda Pakistan iç siyasetiyle ilgili paylaşımların yapıldığı hesap Türkiye’den beklenmedik bir tepkiyle karşılaştı. Sonunda Pakistan’daki “Ozgur K.” hesabı kapandı. “Ozgur K.” hesabını kullanıcının kendisinin mi kapattığı yoksa hesabı hedef gösteren Türkiye’deki sosyal medya kullanıcılarının mı kapattırdığı belli değil.

Sosyal medyada dolaşan videoda Bebek sahilinde cinsel ilişkiye girdiği görülen iki kişi, bilinen sığınmacı ezberiyle ‘yabancı uyruklu’ sayıldı fakat sonradan öyle olmadığı anlaşıldı. Peki, iki kişinin yabancı olduğu bilgisinin kaynağı neydi? Serbestiyet, sosyal medyada karşılaştığı videoya “İşgalciler boğazda porno filmi çekiyor” bandını yerleştiren Instagram kullanıcısına ulaştı. Yani iddianın kaynağı bir sosyal medya kullanıcısının attığı başlıktı. Sosyal medyada daha sonra TC vatandaşı olmuş bir Pakistanlı olduğu iddia edilen Özgür K. Çorum Sungurlu doğumlu bir Türk.

“BM heyetinin ziyareti tarihi bir fırsattı. Sahip olduğu mevkiye yakışır bir irade ortaya koyarak soykırımın durdurulması için önemli bir girişimde bulunabilirdi. Ancak Çin’in faydasına ve Çin’in daha da cesaretlenmesine neden olabilecek bir açıklama yaptı. Tüm uluslararası insan hakları örgütleri ve bazı ülke liderleri de büyük hayal kırıklığına uğradı. Birleşmiş Millet İnsan Hakları Yüksek Komiseri değil Çin hükümetinin bir komiseri gibi tavır sergiledi. Cenevre’ye döndüğünde yayınlanacak rapor ve açıklama, Pekin’deki açıklamayla aynı tutumda olursa istifa çağrısında bulunacağız.”

İYİ Parti Aydın Milletvekili Aydın Adnan Sezgin: “Oradaki Türk vatandaşlarına karşı bu denli kayıtsız kalmamız affedilebilecek bir tutum değil. (…) ‘ABD’liler, İngilizler, Fransızlar böyle iddia ediyor. O zaman biz uzak duralım’ anlayışı sorumluluktan kaçmaktır. Çin’den alınacak bir avuç dolar için kendini inkâr etmektir. (…) Benim için o insanların bizim soydaşımız olması, Türkçeyi Anadolu Türkçesine benzer bir şekilde konuşmaları, kültürel yakınlıkları önemli ama bu konu her şeyden önce bir evrensel insan hakları meselesidir.”

Mutlu haber dört ay sonra geldi: Kurumların ihmalkârlıkları sonucu İzmir Adnan Menderes Havalimanı’nda kaybolan kedi Salem bulundu ve ailesine kavuştu. Bulunmasının öyküsünü ve dört aylık süreçte hissettiklerini Salem’in yoldaşı, ev arkadaşı Fulden İbrahimhakkıoğlu ile konuştuk: “Son dört ayda yaşadıklarımız bana sık sık kötülüğün sıradanlığını düşündürdü. Kötülük, illa kötü niyet içermez; aldırışsızlık ve durumun gerektirdiklerini sağlamadaki yetersizlik de yıkıcı sonuçlar doğurur.”

Yakınları Çin’deki kamplarda tutulan Uygurlar, BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Bachelet’in Çin ziyareti başladıktan bu yana Ankara’daki Çin Büyükelçiliği’nin önünde oturma eylemi yapıyor. Uygurlar, BM heyetinin şeffaf ve gerçekçi bir çaba sergilemesini talep ediyor. Serbestiyet’e konuşan Kamp Mağdurları Platformu Sözcüsü Medine Nazımi: “Ben Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak, yine Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan kız kardeşim Mevlüde Nazımi’nin yıllardır Çin’in toplama kamplarında tutulmasına devletimizin, hükümetimizin artık tepki koymasını istiyorum.”

BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Bachelet, Çin Devlet Başkanı Şi ile görüştü. Çin Dışişleri, Bachelet’in görüşmede “Çin'in yoksulluğu ortadan kaldırma, insan haklarını koruma, ekonomik ve sosyal kalkınmayı sağlama konularındaki başarılarına hayranlığını” dile getirdiğini iddia etti. BM’den açıklamayla ilgili bir yalanlama gelmedi. Görüşme ziyaretin en önemli gündemi olan Uygur Özerk Bölgesi’ndeki kamplarla ilgili yeni sızıntı belgelerinin yayımlanmasından saatler sonra gerçekleşti. Görüşmede Şi, ülkelerin kendi koşullarına göre “farklı insan hakları geliştirme yolları” olabileceğini öne sürerek “ülkelerin insan haklarını geliştirme yollarına saygı duyulmalı” dedi.

Çin’de Uygur azınlığın tutulduğu, uluslararası kamuoyunda “toplama kampı” olarak adlandırılan yerleşkelerle ilgili yeni sızıntı belgelerde, toplama kamplarında tutulanlar ile fişlenen akrabalarına ait Çin polisi tarafından çekilmiş 5 binin üzerinde fotoğraf ve onlara yöneltilen suçlamalar yer alıyor. Belgeler, önümüzdeki günlerde Uygur Özerk Bölgesi’ne geçmesi beklenen BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Bachelet’in Çin ziyareti sürerken yayımlandı.

Rusya’nın Cenevre’deki Birleşmiş Milletler Müşaviri Boris Bondarev: “Bu savaşı tasarlayanlar tek bir şey istiyorlar; sonsuza dek iktidarda kalmak, gösterişli saraylarda yaşamak, Rus Donanması kadar maliyeti olan yatlarda yelken açmak, sınırsız güç kullanmak ve mutlak bir cezasızlığın tadını çıkarmak. Bunun için ne kadar gerekiyorsa o kadar can feda etmeye hazırlar. Binlerce Rus ve Ukraynalı bunun için öldü. Yirmi yıllık diplomatım. Bakanlık benim evim ve ailem oldu. Ama artık bu kanlı, akılsız ve gereksiz rezilliğe ortak olamam.”

“Cumhuriyet dönemi boyunca herkesin incelediği, rapor hazırlattığı bir meseleyle ilgili çıkıp ‘hiçbir sorun yok’ demenin bir anlamı yoktur. Geçmişte bu konular tamamen Genelkurmay’a havale edilmişti. Genelkurmay da zaten siyaset kurumunun bu konularda yetkili olmasını kabul etmiyordu. Bugün de bu hükümet sistemi bırakın siyaset kurumunu, meclisi, yargıyı hatta yürütmeyi de vesayet altında tutuyor. Bugünün vesayeti de dünkü vesayet gibi temel sorunların çözümünü engelliyor.”

Aynur Doğan’ın konserinin iptali, AK Parti destekçisi sosyal medya hesaplarının Derince Belediyesi’ne yaptığı çağrıları izledi: “Solu sevindirmek için sağı küstürdünüz. Artık gerçek hakiki çoğu Müslüman reise oy vermem diyor”, “Hiçbir zaman Reis’e oy vermeyecek insanlara şirin görünmek için yapılmadık kalmıyor”, “Birilerine yaranmak için kendinizi bitirmeye çalışmayın”, “Nedir bu sola yaranma sevdası, bu sevda bizi bitirecek.”