Hilal Köylü / Ankara

Başından beri Cumhurbaşkanlığı adaylığına odaklanmak gibi bir niyetinin olmadığını söyleyen Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Yavaş, neden şimdi “Altılı Masa beni aday gösterirse benim için görevdir” çıkışı yaptı? Mansur Yavaş cephesi “yepyeni bir durum yok” dese de, İyi Parti’den “Yavaş aday olursa rahatlarız” seslerinin yükselmesi dikkat çekiyor.

CHP Parti Meclisi kendisinde olan cumhurbaşkanı adayını saptama yetkisini Kemal Kılıçdaroğlu’na verdi. Kılıçdaroğlu bu yetkiyle hem kendi adaylığı hem de olası hükümet yapısı ve yetkileri konusunda uzlaşmak için bugün (27 Şubat) Akşener’le buluştu. Taraflar buluşmanın “iyi geçtiğini” söylese de, buluşmanın uzlaşmayla sonuçlanıp sonuçlanmadığını Altılı Masa liderlerinin 2 Mart’taki toplantısı gösterecek.

Mimarlar, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın depremde yıkılan şehirlerin inşası için bir yıl süre istemesine ve bölgede depremler sürerken konut inşaatını başlatma kararı almasına itiraz ediyor. Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan Serbest TV’de “Doğru düzgün planlaması, zamanlaması yapılmadan şehir kurmaya kalkmak akla da, mantığa da aykırıdır. Bir yılda yapacağız demek akla ziyandır. Şehir kurmanın TOKİ mantığıyla ilgisi yoktur” diye konuştu.

Hükümetin depremzedelere yardım için başlattığı “Tek Yürek” kampanyasına Merkez Bankası başta olmak üzere kamu bankaları ile kuruluşlarının yaptığı bağışlar tartışma konusu oldu. Serbest TV’de bağışları yorumlayan ekonomi yazarı Uğur Gürses, Merkez Bankası’nın Hazine’ye aktaracağı kazancını bağış gibi sunduğunu ve “hükümetin siyasi şovuna ortak olduğunu” söyledi. Gürses’e göre hükümet yardımların AFAD’da toplanmasında ısrar ediyor çünkü AFAD harcamalarının mevcut sistemde denetlenmesi zor.

Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) seçimleri erteleyip erteleyemeyeceğine ilişkin tartışma sürerken YSK’daki muhalefet parti temsilcileri YSK yönetimine “Hiçbir seçmen oy kullanma hakkından mahrum bırakılamaz. Çadırkentlerde de oy kullanılabilir” çağrısı yaptı. Serbestiyet’e konuşan CHP’nin YSK temsilcisi Hadimi Yakupoğlu, “Yasa açık ve nettir. Seçim ertelenemez, iptal edilemez. Depremezedelerin oy kullanması için Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ile yerel belediyelerin ortak çalışma yapması yasal zorunluluktur” dedi.

Deprem nedeniyle seçimlerin ertelenmesi gerektiğini savunan Bülent Arınç’a bir tepki de Türkiye Barolar Birliği’nden (TBB) geldi. TBB Başkanı Erinç Sağkan, Serbest TV’de YSK’nın kendi kendine seçimi erteleme ya da iptal etme yetkisinin olmadığını, seçmen kütükleri konusunda da sıkıntı yaşanmayacağını söyledi: “Haziran’daki seçimlere çokça zaman var. Seçim zamanında yapılabilir. Bunun dışında bir uygulama açıkça milletin iradesinin gasp edilmesi teşebbüsü olur.”

Madencilerin arama kurtarma çalışmalarına katılması için saatlerce AFAD’ı ikna etmek için uğraşan CHP’li Deniz Yavuzyılmaz sahada yaşanan hataları anlattı: “Deprem olduktan hemen sonra süreci yönetmesi gereken AFAD, kendisi bir afet olduğu için bu süreci yönetemedi. Sadece bir ekip talep etti. Bir ekip, 12 madenci demek. Yani düşünün on binin üzerinde yıkılmış bina var. Ve AFAD sadece 12 madenci istiyor.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, deprem bölgesindeki yapıların yüzde 98’inin 1999’dan önce yapıldığını söylese de, bir dönem Türkiye Deprem Yönetmeliği Komisyonu üyeliği de yapan deprem ve yapı mühendisi Prof. Haluk Sucuoğlu’ndan “Mümkün değil” itirazı geldi. Sucuoğlu Serbest TV’de “Bizim elimizdeki rakamlar, devletin en üst ağzından çıkan rakamları söylemiyor. Bizdeki rakamlara göre bölgedeki binaların yüzde 50-60’ı 2000’den sonra yapıldı. Yıkılan binaların yüzde 2’si mi 2000’den sonra yapılmış. Gidip orada sokakta gezerek saysanız tutmaz bu rakam. Mümkün değil” diye konuştu.

İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) 6 Şubat Kahramanmaraş depremlerinde AFAD verilerine göre 7 bine yakın binanın yıkılmasının, can kaybının Marmara depreminin de önüne geçmesinin tek nedeninin Türkiye’deki yapı stoğunun taranıp, denetlenmemesi olduğunu duyurdu. Serbest TV’de konuşan İMO Yönetim Kurulu üyesi Özer Akkuş, “Aslında bizim ülkemizde deprem konusunda konuşulacak konu kalmadı. Neler yapılması, nasıl yapılması gerektiğini kâğıtlara, raporlara döktük ama hayata geçiremedik” dedi.

Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO) Başkanı Hüseyin Alan, Türkiye’yi yıkan Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinde hasarın ve can kaybının çok büyük ölçekli olmasında AK Partili yerel yöneticilerin bilimsel uyarıları ciddiye almamasının büyük rolü olduğunu söyledi. Alan, Serbest TV’de, JMO olarak fay hatlarıyla ilgili yaptıkları bilimsel uyarı niteliğindeki çalışmayı daha önce Kahramanmaraş belediye başkanının “Paleosismoloji çalışmalarına inanmıyorum” diyerek reddettiğini söyledi.

CHP ile İyi Parti arasındaki “yol haritası gerilimi” bitmedikçe Altılı Masa’nın ortak cumhurbaşkanı adayı belirlenemeyecek. İyi Parti lideri Akşener, 13 Şubat’a kadar parti kurullarında bu konuyu görüşecek. “Ben Kemal, geliyorum” diyenlerle, “Her şey çok güzel olacak” diyen İyi Partililerin nasıl bir anlaşmaya varacağı ya da daha gerilimlisi; anlaşıp anlaşmayacağı merak konusu. 13 Şubat’ta Saadet Partisi’nin ev sahipliğinde yapılacak liderler toplantısında aday konuşulacak ama kimse adayın açıklanmasını beklemiyor.

Millet İttifakı, “Yeter söz milletin” sloganıyla seçim startını verdi. “Yarının Türkiyesi için” diyerek ortak bir seçim beyannamesine imza attı. Yoksulluğu, yolsuzluğu, yasakları bitirme kararlılığını bir kez daha duyurdu. Ankara’da bir şenlik havası esti. Meyve veren ağaç bol bol taşlandı.

Cihan Paçacı’nın, Kemal Kılıçdaroğlu’nun adaylığına karşı İyi Parti’deki olumsuz yaklaşımı anlatırken kullandığı ifadelere Akşener’in ilk tepkisi “Konuşsun, konuşsun da. Kemal Bey adaylıkta diretirse İyi Parti de kendi adayını çıkarabilirmiş. Bu nasıl laf” oluyor. Ve bu tepkiyi Altılı Masa toplantısında CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun gözlerinin içine bakarak dile getiriyor Akşener.

Olası iktidar değişikliğinde HDP’ye bakanlık verilebileceğini söylediği için CHP ve İYİ Parti’den sert eleştirilere maruz kalan CHP İstanbul Milletvekili Gürsel Tekin, anayasanın gereğini dile getirmekten hiç çekinmeyeceğini tekrarladı. Altılı Masa’da ortak cumhurbaşkanı adaylığı sorununun kalmadığını düşünen Tekin’e göre, Kılıçdaroğlu en güçlü aday. Tekin; “Kılıçdaroğlu, Türkiye’de temiz eller operasyonu başlatabilir” diyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçim için 14 Mayıs tarihini işaret etmesinin ardından iktidar ile muhalefet arasında Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığına 3. kez aday olup olamayacağı tartışması başladı. Muhalefet, Bekir Bozdağ’ın “Adaylık Erdoğan’ın anayasal hakkıdır” sözlerine karşı çıksa da, bu tartışmayı fazla uzatmama eğiliminde. CHP’li Muharrem Erkek Serbest TV’de “Biz strateji gereği diyoruz ki; bu konu tabii ki tartışılsın ama muhalefet yeni bir mağduriyet yaratmayacak. Erdoğan’ın anayasayı çiğneyerek aday olacağını biliyoruz. Hazırlığımız tamam” dedi.

DEVA Partisi Teşkilat İşleri Başkanı Sadullah Ergin, Serbest TV’de katıldığı programda DEVA lideri Ali Babacan’ın “Kutsal hale getirildi” sözlerinin ardından başlayan İHA-SİHA tartışmalarının DEVA’yı hedef alan sistemli saldırıların bir parçası olduğunu söyledi. Bu saldırının fiziki şiddete dönüşmemesini umduklarını söyleyen Ergin, Babacan’ın Baykar’ı engellemek gibi bir hedefinin olmadığının bilinmesini istedi.

Altılı Masa’nın dış politika kurmayları, muhalefetin dış politikasının ana hatlarını oluşturan 5 sayfalık metinde uzlaştı. Altı liderin 30 Ocak’ta kamuoyuna duyuracağı “Ortak Politikalar Metni”nde yer alan dış politika bölümünde Türkiye’nin AB’ye tam üyelik hedefinin canlandırılması, NATO üyesi olduğu gerçeğinin değiştirilemeyeceği fikri ve Dışişleri Bakanlığı’nda topyekûn bir reform yapılacağı vaadi dikkat çekiyor.

HDP yönetimi “Anormali yaşadığımıza göre normalde seçim sonrasına bırakılması gereken kapatma davasıyla ilgili karar seçim öncesinde alınacak” diyor. AYM’deki kapatma davasında sözlü savunmayı eş başkanlar yapacak. HDP seçmenine “Oylar Emek ve Özgürlük İttifakı”na mesajlı mitingler başlıyor.

İBB Başkanı İmamoğlu’nun, hakkındaki siyasi yasak kararının ardından CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun Altılı Masa’nın ‘ortak cumhurbaşkanı adayı’ olması için desteğini netleştirmeye başladığı konuşuluyor. Kulis bilgilerine göre İmamoğlu’nun “siyasi kampanyanızda ben en önde olacağım” mesajlarına olumlu yanıt veren Kılıçdaroğlu, İmamoğlu’nun önerdiği yeni kampanya modelini de beğendi.

CHP lideri Kılıçdaroğlu, Altılı Masa söz konusu olduğunda tüm tartışmaların ortak cumhurbaşkanı adayına kilitlenmesine çok kızdı: Kurtarıcı kral aramıyoruz biz. Türkiye için felaket olan sistemi değiştirmek istiyoruz. Altı lider hep birlikte karar vereceğiz… Kılıçdaroğlu’na göre Erdoğan seçimi kaybedeceğini anlarsa YSK’dan karar çıkartıp seçime katılmayacak.

CHP meclis grup basın danışmanlığından, grup başkanvekili Özgür Özel’e ve genel başkan Kılıçdaroğlu’na kadar kurumsal düzeyde CHP’deki herkes İmamoğlu’nun Ankara ziyaretine özel olarak hazırlanmıştı. Basın danışmanlığı hiç yapmadığı bir şeyi yaptı; Kılıçdaroğlu’nun İmamoğlu’yla sarılıp öpüştüğü fotoğrafı basına servis etti. İmamoğlu’nun “El ele, kol kola, omuz omuza” sloganlarıyla karşılanması, uğurlanması planlıydı. Özgür Özel’in “gözbebeğimiz” dediği İmamoğlu’na Kılıçdaroğlu’nun “baba-oğul” ilişkisi üzerinden sahip çıkması da aynı planın bir parçasıydı.

İBB Başkanı İmamoğlu hakkındaki siyasi yasak kararıyla hem iktidar hem de muhalefet kulisleri Erdoğan’ın karşısına çıkacak muhalefet adayına kilitlense de, Altılı Masa liderleri “aday gündemi”nden çıkmaya kararlı. Ortak cumhurbaşkanı adayının seçim beyannamesi niteliğindeki çalışma tamamlandı. Üzerinde 70 gündür çalışılan 200 sayfalık beyanname Ocak başında açıklanacak. Sonrasında altı lider için “adayı kesinleştirme” mesaisi başlayacak.

İyi Parti lideri Meral Akşener, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sürekli kendisini Altılı Masa’dan kalkmaya davet etmesinin arkasında masayı tanzim etmeye çalışanların olduğunu söyledi. Altılı Masa’da arıza çıkmayacağı, kendisinin hiçbir kötü sürpriz yapmayacağı mesajını veren Akşener tamamen kazanmaya odaklandığını, ortak cumhurbaşkanı adayının kazanması için de “şiddetle çalışacağını” anlattı.

Altılı Masa, AK Parti’nin ‘aileyi koruma’ ilaveli başörtüsüne anayasal güvence teklifinin meclise gelmesi durumunda muhalefetin nasıl bir yol izleyeceği konusunda ortak tavır belirlemeye çalışıyor. Kulis bilgilerine göre Altılı Masa’da İyi Parti, Gelecek ve Saadet teklifin referanduma götürülmemesinde hemfikir; teklif 400’den fazla oyla Meclis’te kabul edilmeli. Ancak CHP’den “teklife hayır” sesleri yükselmeye devam ediyor. İyi Parti ve DEVA, teklif metnini görmekte ısrar ediyor.

Altılı Masa, anayasa değişikliği önerisini açıkladı. Anayasa’nın 84 maddesinde değişiklik öngören metin, anayasayı daha özgürlükçü bir yapıya kavuşturmayı hedefliyor. Anayasa’nın 13. maddesine “Hürriyet esas, sınırlama istisnadır. Tereddüt halinde yorum, hürriyet lehine yapılır” hükmünün eklendiği değişiklik metninde, yetkileri sınırlanan cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi, parti kapatmanın zorlaştırılması ve kadın haklarının korunması önerileri öne çıkıyor.

Altılı Masa liderleri, "Şimdi Demokrasi Zamanı" sloganı ile Bilkent Otel'de bir araya geldi. Toplantıda Altılı Masa'nın anayasada yapılmasını öngördüğü değişiklikler açıklandı. Liderler, açıklama sonrası Demokrat Parti’nin ev sahipliğinde buluşmak üzere DP Genel Merkezi'ne geçti.

Eski İstanbul Barosu Başkanı Turgut Kazan, bugün (11 Kasım) ikinci duruşması görülen İmamoğlu davasını Serbestiyet’e değerlendirdi. Kazan, İmamoğlu’nu siyasi yasağın eşiğine getiren “ahmak” sözünün muhatabının YSK üyeleri değil, İçişleri Bakanı Soylu olduğunun mahkeme tarafından da tescillendiğini söyledi. Bu aşamada YSK başkanı ile üyelerinin İmamoğlu davasına acilen itiraz etmesi gerektiğini belirten Kazan, “Aksi halde YSK’nın bağımsız olmadığını, seçimlerde taraf olduklarını ve seçim güvenliğini de kendi elleriyle tehlikeye attıklarını itiraf etmiş olacaklar” uyarısında bulundu.

Serbestiyet Ankara Temsilcisi Hilal Köylü'nün hazırlayıp sunduğu Şimdiden Seçim 2023'ün bu haftaki konuğu Demokrat Parti Genel Başkan Yardımcısı Neslihan Çevik oldu: "Aday sürecinin yönetimi konusunda belki çok başarılı olamadık. Burada bir özeleştiri yapabiliriz ama bunun çok net sebepleri var. Bunu daha iyi anlatabilirdik. Bu bir kadro hareketi. Biz 6 taban olarak bir araya geldik ve ortak bir akılla hareket ediyoruz. Nitekim 9 tane ana problem alanı belirledik, bunlarla ilgili 60 tane alt başlık var. Bunlarla ilgili 6 parti kendi önerilerini yazıyorlar, yani sadece sorunu tespit etmekle kalmıyorlar."

Serbest TV Ankara Temsilcisi Hilal Köylü'nün hazırlayıp sunduğu Şimdiden Seçim 2023 programına konuk olan CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel: "BTP ya da başka bir parti özelinde itirazımız yok, kararı Altılı Masa verir", "Genel Başkan ne polis teşkilatına, ne jandarma teşkilatına tek bir kelime söylemedi. Hatta o teşkilatların sorunlarını burada dile getiren biziz", "Kemal Bey ile Meral Hanım'ın 'kazanacak aday' vurguları arasında bir çelişki yok", "Biz her gün anayasa çiğnemekle meşgul olan birisiyle birlikte anayasa yapmayız."

Saadet Partisi “Milletin İktidarında Saadet Var” temalı 8. Olağan Büyük Kongresi’nde, bin 200 kayıtlı delege partiyi 2023 seçimlerine taşıyacak olan yeni parti yönetimini belirledi. Genel başkanlık için tek aday olan Temel Karamollaoğlu, geçerli oyların tamamını alarak Saadet Partisi’nin üçüncü kez genel başkanı oldu. Karamollaoğlu, partisinin seçim startını verirken, AK Parti-MHP iktidarına karşı yürütecekleri mücadeleyi “Yeryüzü aşkın yüzü oluncaya dek” şiirinden okuduğu dizelerle dile getirdi.